Części mowy - Liczebnik

Język polski, Gramatyka

Liczebnik jest częścią mowy określającą liczbę lub kolejność. Niektóre liczebniki (np. główne) odmieniają się (przez przypadki i rodzaje), jednak zjawisko to uzależnione jest od typu liczebnika. Łączy się z rzeczownikiem, określa go. Podlega deklinacji.

Liczebnik jest odmienną i samodzielną częścią mowy, wyrażającą liczbę lub kolejność rzeczy, osób, zwierząt itp. (dwa, drugi ). Liczebniki mogą odmieniać się przez przypadki (dwa - dwóch, drugi - drugiego), liczby (drugi - drudzy) i rodzaje (druga - drugi ).

Liczebniki dzielą się na kilka typów, z których każdy ma inną odmianę (np. liczebniki porządkowe odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje, a zbiorowe - tylko przez przypadki; liczebniki ułamkowe są nieodmienne). W zdaniu liczebnik na ogół jest przydawką; może także pełnić funkcję orzecznika, czasem podmiotu lub dopełnienia.

Odmiana i klasyfikacja liczebników

Wyróżniamy następujące liczebniki: główne (jeden, dwa, dziesięć, sto, tysiąc, milion), porządkowe (drugi), zbiorowe (dwoje), ułamkowe (półtora), mnożne (podwójny) i wielorakie (dwojaki). Odmieniają sie one według różnych wzorów:

  • liczebniki ułamkowe nie odmieniają się - ćwierć, ćwierćtora (1,25), pół, półtora (1,5)
  • liczebniki zbiorowe odmieniają się przez przypadki - dwoje, troje, czworo, pięcioro, sześcioro, siedmioro, ośmioro, dziewięcioro, dziesięcioro
  • liczebniki główne (oprócz jeden, tysiąc, milion, miliard) odmieniają się przez przypadki i rodzaje
  • liczebniki główne tysiąc, milion, miliard odmieniają się przez przypadki i liczby
  • liczebniki porządkowe, mnożne, wielorakie oraz liczebnik główny jeden odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje.

Liczebniki zbiorowe są używane w odniesieniu do: istot niedorosłych (dwoje dzieci, czworo szczeniąt, pięcioro kociąt); osób różnej płci (troje ludzi); rzeczowników nie mających liczby pojedynczej (dwoje okien, czworo drzwi).

Podobne tematy

Myśl polityczna w publicystyce i literaturze renesansu

"O poprawie Rzeczypospolitej" A.F. Modrzewski Składa...

Inicjatywy Stanisława Augusta (teatr, czasopisma, szkolnictwo, mecenat).

Mecenat. Stanisław August jako polityk nie odniósł...

Wymień i scharakteryzuj średniowieczne formy teatralne

W średniowieczu kontynuowano istniejące już gatunki...

Co z dorobku literatury staropolskiej uważasz za godne ocalenia?

Trzeba przyznać, że ktoś, kto zdecydował się...

Żródła: wikipedia.pl, teksty nadesłane

Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
  

Ebooki edukacyjne

Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?

Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!

Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?

Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?

Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów