Części mowy - Partykuła
Język polski, GramatykaPartykuła to nieodmienna część mowy. W zdaniu partykuły pełnią rolę wyrazu pomocniczego. Należą do wyrazów niesamodzielnych (nie posiadają samodzielnego znaczenia), inaczej zwanych wyrazkami, nadają natomiast zdaniom zabarwienie znaczeniowe lub uczuciowe.
Partykuła (charakter):
- mnożna: razy
- ograniczająca: tylko
- przecząca: nie, ani (Ani mi się śni!)
- przypuszczająca: by
- pytająca: czy, -li (Znaszli ten kraj? Czy muszę to robić?)
- rozkazująca: niech, niechaj
- twierdząca: tak
- wątpiąca: bodaj
- wzmacniająca: -że, no (Chodź no! Mówże!)
- życząca: oby, (Oby się tak stało!)
Partykuła jest nieodmienną i niesamodzielną częścią mowy. Nie pełni określonej funkcji w strukturze gramatycznej, natomiast może zmieniać znaczenie wyrazu lub zdania (w sensie jakościowym - następuje modyfikacja danej treści lub ilościowym - jej wzmocnienie).
Tak więc partykuły mogą:
- wzmacniać daną treść:
Dajże mi spokój!
Pokaż no!
Czekał aż do rana.
A to ci heca!
- wyrażać pytanie:
Czy on to zrobił?
Znaszli ten kraj?
- wyrażać przeczenie:
On tego nie zrobił.
Ani mi się śni!
- wyrażać przypuszczenie:
On by tego nie zrobił.
On niby tego nie zrobił.
On rzekomo tego nie zrobił.
- wyrażać życzenie lub rozkaz:
Niech on to zrobi.
Bodaj ci się udało.
Oby przyszedł.
Partykuły wyrażające treści o charakterze zdecydowanie modalnym (przypuszczenie, rozkaz) mogą być tożsame z gramatycznymi wykładnikami trybu przypuszczającego (by) i trybu rozkazującego (niech). Pewnym problemem - ze względu na podobieństwo pełnionej funkcji - może być odróżnienie partykuły od przysłówka: por. On pewnie tego nie zrobił (partykuła); Zachowywał się bardzo pewnie (przysłówek). Homonimiczne mogą być również partykuły i inne części mowy, np. spójniki: Czekał aż do rana (partykuła); Czekał, aż wrócisz (spójnik).
Partykuły w języku polskim (no, że, li, czy, niech, by, nie) można łatwo zapamiętać dzięki mnemotechnicznej sztuczce: ułożeniu ich w logiczne zdanie Noże liczy niechby nie!
Podobne tematyOdwołując się do utworów średniowiecznych spróbuj odtworzyć hierarchię wartości i mentalność człowieka tamtej epoki.
Według wszelkich teorii opisujących stosunki... Myśl polityczna w publicystyce i literaturze renesansu
"O poprawie Rzeczypospolitej" A.F. Modrzewski Składa... Inicjatywy Stanisława Augusta (teatr, czasopisma, szkolnictwo, mecenat).
Mecenat. Stanisław August jako polityk nie odniósł... Wymień i scharakteryzuj średniowieczne formy teatralne
W średniowieczu kontynuowano istniejące już gatunki... Co z dorobku literatury staropolskiej uważasz za godne ocalenia?
Trzeba przyznać, że ktoś, kto zdecydował się... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów