Części mowy - Przymiotnik
Język polski, GramatykaPrzymiotnik to część mowy określająca cechy i właściwości ludzi, zwierząt, roślin, rzeczy, zjawisk. Odpowiada na pytania jaki? jaka? jakie? Przymiotniki są zwykle odmienne przez liczby, rodzaje, a często też przypadki, podlegają stopniowaniu. Przymiotnik może w nich też pełnić funkcję rzeczownika. ("Robin Hood zabierał bogatym i dawał biednym" - przymiotniki "bogatym" i "biednym" użyte w roli rzeczowników).
Przymiotnik jest odmienną i samodzielną częścią mowy, nazywającą własności rzeczy, osób, zwierząt, roślin, zjawisk itp. (drewniany, miły, wierny, czerwony, silny). Odmienia się przez przypadki (miły - miłego), liczby (miły - mili ) i rodzaje (miła - miły). W zdaniu przymiotnik na ogół jest przydawką; może także pełnić funkcję orzecznika, czasem podmiotu lub dopełnienia. Przymiotniki dzielimy na jakościowe i relacyjne. Jakościowe odnoszą się do cechy, która może mieć różne stopnie natężenia, i stopniują się (miły - milszy); relacyjne wyrażają cechy niezmienne, i nie mają stopniowania (drewniany dom to "dom z drewna"; nie może być bardziej lub mniej drewniany).
Stopniowanie przymiotników
Stopniowanie przymiotników jakościowych i imiesłowów przymiotnikowych umożliwia wyrażanie zmiany natężenia cechy bezwzględnej w sposób regularny; może ona ulegać wzmocnieniu(dobry - lepszy - najlepszy) lub osłabieniu (uczciwy - mniej uczciwy - najmniej uczciwy). Stopniowanie nie jest kategorią fleksyjną (przymiotnik nie odmienia się przez stopień); w stopniowaniu prostym wykorzystuje się środki słowotwórcze (przyrostek -szy//-ejszy i przedrostek naj-:
-
miły - mil-szy - naj-milszy
-
ładny - ładni-ejszy - naj-ładniejszy).
Oprócz stopniowania prostego występuje:
= stopniowanie opisowe
-
uczciwy - bardziej uczciwy - najbardziej uczciwy;
-
uczciwy - mniej uczciwy - najmniej uczciwy
= stopniowanie nieregularne
-
dobry - lepszy - najlepszy;
-
zły - gorszy - najgorszy;
-
mały - mniejszy - najmniejszy;
-
duży - większy - największy.
Rażącym błędem jest łączenie stopniowania prostego i opisowego (*bardziej ładniejszy). Stopniowanie opisowe mają na ogół imiesłowy (bardziej zalecany ), dłuższe przymiotniki (najbardziej pomarańczowy) i przymiotniki o budowie fonetycznej uniemożliwiającej lub utrudniającej stopniowanie proste (bardziej siwy). O wyborze rodzaju stopniowania może decydować zwyczaj językowy; stopniowanie opisowe ma tę przewagę, że jest bardzo regularne i nie ma w nim wymian fonetycznych.
W języku japońskim istnieją dwie części mowy mające funkcje przymiotnika - przymiotniki właściwe i rzeczowniki określające. Przymiotniki właściwe zachowują się bardzo podobnie do czasowników - tak jak one są odmienne przez czas i negatywność. Zobacz też: odmienne części mowy w języku japońskim.
Przykład: polska bielizna, tani koń, polska żywność.
Podobne tematyNa czym polega specyfika "Potopu" jako powieści historycznej?
Sienkiewicz przy pomocy wydarzeń i postaci... Wielkie indywidualności europejskiego renesansu
W przeciwieństwie do anonimowej sztuki... Które utwory literatury średniowiecznej podobały ci się, a które nie i dlaczego?
Twórczość literacka od początków swego istnienia... Nasze wady narodowe w opinii pisarzy Oświecenia
Oświecenie było szczególną epoką w historii... Miłość i cierpienie - dlaczego zawsze razem?
Wydaje mi się, iż słowo erotyzm w kontekście... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów