Części mowy - Przymiotnik

Język polski, Gramatyka

Przymiotnik to część mowy określająca cechy i właściwości ludzi, zwierząt, roślin, rzeczy, zjawisk. Odpowiada na pytania jaki? jaka? jakie? Przymiotniki są zwykle odmienne przez liczby, rodzaje, a często też przypadki, podlegają stopniowaniu. Przymiotnik może w nich też pełnić funkcję rzeczownika. ("Robin Hood zabierał bogatym i dawał biednym" - przymiotniki "bogatym" i "biednym" użyte w roli rzeczowników).

Przymiotnik jest odmienną i samodzielną częścią mowy, nazywającą własności rzeczy, osób, zwierząt, roślin, zjawisk itp. (drewniany, miły, wierny, czerwony, silny). Odmienia się przez przypadki (miły - miłego), liczby (miły - mili ) i rodzaje (miła - miły). W zdaniu przymiotnik na ogół jest przydawką; może także pełnić funkcję orzecznika, czasem podmiotu lub dopełnienia. Przymiotniki dzielimy na jakościowe i relacyjne. Jakościowe odnoszą się do cechy, która może mieć różne stopnie natężenia, i stopniują się (miły - milszy); relacyjne wyrażają cechy niezmienne, i nie mają stopniowania (drewniany dom to "dom z drewna"; nie może być bardziej lub mniej drewniany).

Stopniowanie przymiotników

Stopniowanie przymiotników jakościowych i imiesłowów przymiotnikowych umożliwia wyrażanie zmiany natężenia cechy bezwzględnej w sposób regularny; może ona ulegać wzmocnieniu(dobry - lepszy - najlepszy) lub osłabieniu (uczciwy - mniej uczciwy - najmniej uczciwy). Stopniowanie nie jest kategorią fleksyjną (przymiotnik nie odmienia się przez stopień); w stopniowaniu prostym wykorzystuje się środki słowotwórcze (przyrostek -szy//-ejszy i przedrostek naj-:

  • miły - mil-szy - naj-milszy
  • ładny - ładni-ejszy - naj-ładniejszy).

Oprócz stopniowania prostego występuje:

= stopniowanie opisowe

  • uczciwy - bardziej uczciwy - najbardziej uczciwy;
  • uczciwy - mniej uczciwy - najmniej uczciwy

= stopniowanie nieregularne

  • dobry - lepszy - najlepszy;
  • zły - gorszy - najgorszy;
  • mały - mniejszy - najmniejszy;
  • duży - większy - największy.

Rażącym błędem jest łączenie stopniowania prostego i opisowego (*bardziej ładniejszy). Stopniowanie opisowe mają na ogół imiesłowy (bardziej zalecany ), dłuższe przymiotniki (najbardziej pomarańczowy) i przymiotniki o budowie fonetycznej uniemożliwiającej lub utrudniającej stopniowanie proste (bardziej siwy). O wyborze rodzaju stopniowania może decydować zwyczaj językowy; stopniowanie opisowe ma tę przewagę, że jest bardzo regularne i nie ma w nim wymian fonetycznych.

W języku japońskim istnieją dwie części mowy mające funkcje przymiotnika - przymiotniki właściwe i rzeczowniki określające. Przymiotniki właściwe zachowują się bardzo podobnie do czasowników - tak jak one są odmienne przez czas i negatywność. Zobacz też: odmienne części mowy w języku japońskim.

Przykład: polska bielizna, tani koń, polska żywność.

Podobne tematy

Na czym polega specyfika "Potopu" jako powieści historycznej?

Sienkiewicz przy pomocy wydarzeń i postaci...

Wielkie indywidualności europejskiego renesansu

W przeciwieństwie do anonimowej sztuki...

Które utwory literatury średniowiecznej podobały ci się, a które nie i dlaczego?

Twórczość literacka od początków swego istnienia...

Nasze wady narodowe w opinii pisarzy Oświecenia

Oświecenie było szczególną epoką w historii...

Miłość i cierpienie - dlaczego zawsze razem?

Wydaje mi się, iż słowo erotyzm w kontekście...

Żródła: wikipedia.pl, teksty nadesłane

Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
  

Ebooki edukacyjne

Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?

Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!

Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?

Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?

Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów