Ekspansja kolonialna

Polityka imperialistyczna państw europejskich doprowadziła do skolonizowania bądź uzależnienia niemal całej Afryki i Azji (w Afryce niepodległa tylko Etiopia). Dokonując podbojów wykorzystywano często waśni plemienne, łatwowierność i naiwność miejscowej ludności, a czasem przekonywano lokalnych kacyków obiecując im poparcie i sprawowanie władzy.  

Przyczyny

Przemiany społ-gosp. w Europie (rynki zbytu, surowce, tania siła robocza), eksplozja demograficzna - rozwój osadnictwa, miejsce wywożenia kapitału, bazy wojskowe, wzrost prestiżu państwa.

Sytuacja (przebieg):

Najwięcej kolonii posiadała Anglia (np. Indie czy Pd. Afryka) -II miejsce to Francja (np. Indochiny) -państwa te posiadały kolonie karne -koniec XIX w. to eksplozja kolonializmu co prowadzi do otwartych sporów -państwa które spóźniły się zaczęły tworzyć kolonie kosztem innych państw (np. Włochy, Niemcy, USA) -USA kasuje kolonie hiszpańskie (np.Filipiny) -Amerykanie chcieli połączyć O.Spokojny i Atlantycki przez Panamę, lecz ta należała do Kolumbii, więc Amerykanie doprowadzają do wybuchu powstania przeciw Kolumbii. To powód że Panama w 1903 odrywa się od Kolumbii a to doprowadza do ugody Kolumbia i USA. -kanał otwarto w 1914r. -Włochy tworzą kolonie kosztem Turcji (w 1912 zagarniają Trypolitanię)  -Niemcy natomiast zajmują drugorzędne tereny jeszcze wolne -dochodzi do konfliktu Japonia i Rosja o kolonie:#Jap. miała być strefą wpływów, #przełamano jej izolację, #Japonia chce dogonić  w postępie inne państwa Europy #wchodzi w 1868 w okr. oświecenia tzw. meiji #cesarz przejmuje władzę od szoguna #pod koniec XIX w. Jap. staje do rywalizacji o kolonie #dochodzi do konf. Jap-Rosja o tereny w Chinach (tzn. o Mandżurię i Koreę ; wojna trwa 1904-1905, Rosja ponosi klęskę i podpisano pokój w Portsmund: Jap. zdobywa Pd. Sahalin, Port Artur, wpływy w Koreii, podziel. Mandżurię na dwie str. wpływów). - zaczynają wybuchać powst. ludności kolorowej przeciw polityce kolonializmu (Sipajowie 1857-59 w Indiach, Mahdiego 1883-93 w Sudanie, bokserów 1899-01 w Chinach, wojna bórska 1889-02).

Skutki polityki kolonialnej: negatywne: podporządkowanie państw interesom innych, grabież surowców, rabunkowy handel, upadek krajowej twórczości, nierówność ludności białej i kolorowej, terror np. w Kongo, rozniecano antagonizmy, niszczenie kultury, upadek starych mocarstw, fizyczne unicestwianie ludów podbitych; pozytywne: budowa dróg i koleji, rozwój przem. wydobywczego, rozw. oświaty, unowocześnianie starych struktur społecznych i gospodarczych, stw. warstwę tubylczej inteligencji, wzrost świadomości i więzi wśród ludów uciskanych, zapoznawanie się z dorobkiem zach. cywilizacji.