Gospodarka i kultura Polski lat 30-tych

Wielki kryzys rozpoczyna się w USA w 1929, a w Polsce trwa do 1935. Dochodzi do załamania gospodarki, gwałtownie spada produkcja przemysłowa, co powoduje bezrobocie, zamknięto ok. 1,5 tys zakładów, załamuje się budżet, spadają zasoby złota, słabnie handel zagraniczny. Dopiero w 1932 min. finansów Eugeniusz Kwiatkowski opracowuje plan walki z kryzysem:

*interwencjonizm państwowy (wspr. robót publicznych, oddłużenie rolnictwa, przejmowanie udziałów w kluczowych zakładach przemysłowych),

*planowanie gospodarki na szczeblu państwowym. Kryzys powoli się kończy, wzrasta produkcja rocznie o ok. 10%, rosną ceny żywności w świecie, więc opłaca się produkcja rolna, wzrasta pr. przemysłowa, wzrasta płaca, zmniejsza się bezrobocie.

Kwiatkowski opracowuje 2 plany gospodarcze:

1) czteroletni plan inwestycyjny (1936-39). Miał on podnieść obronność kraju, oraz uprzemysłowić Polskę równomiernie. Ze względów finansowych ograniczono go do budowy tzw. COP-u (Centralny Okrąg Przemysłowy) w widłach Wisły i Sanu. Dlaczego: *bezpiecznie,

*duże zaludnienie,

*rejon dawnej Galicji,

*bezrobocie w tym rejonie,

*zaplecze surowcowe.

Zbudowano m.in.: Stalową Wolę i hutę tu, elektrownie - Porąbka i Rożnów, fabryki zbrojeniowe, f. samochodów ciężarowych, f. kauczuku syntetycznego.

2) sześcioletni plan rozbudowy sił zbrojnych (1937-42). Ale wybuchła wojna. Miano go przeprowadzić w dwóch fazach:

*unowocześnienie uzbrojenia,

*powołanie nowych dywizji, rozbudowa artylerii, zmotoryzowanie kawalerii, unowocześnienie wojsk łączności i saperskich. Aby zdobyć pieniądze zaczęto sprzedawać polskie samoloty, co odbiło się podczas II wojny światowej.

KULTURA: zachodzą zmiany w oświacie, reformę przeprowadza Janusz Jędrzejewicz w 1932 r. Wpr. 7 letnią szkołę 3 stopniową: 1 stopień realizował program 3-ech klas - program klasy 3 realizowano przez dwa lata, a klasy 4 przez 4 lata, 2 stopień - szóstą klasę realizowano przez 2 lata, 3 stopień - 7 jednorocznych klas. Szkoły średnie: 4 letnie gimnazjum z małą maturą, specjalistyczne licea z dużą maturą uprawniającą do podjęcia studiów. Ograniczało to dostęp dzieci wiejskich gdyż, aby iść do liceum trzeba było mieć 7 klas, a szkoły wiejskie były 4-ro klasowe. Rozwija się też literatura, teatr, prasa, film, nauka (Polska Szkoła Matematyczna, Warszawska Szkoła Fizyków), technika (Instytut Aerodynamiczny), medycyna (badania nad grupami krwi, Instytut Radiologiczny w Warszawie).