Gramatyka

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7

Język polski, Gramatyka

Podmiot to część zdania, która w zdaniu w stronie czynnej oznacza wykonawcę czynności wyrażonej orzeczeniem, obiekt podlegający procesowi wyrażonemu orzeczeniem lub znajdujący się w stanie wyrażonym orzeczeniem.  W języku polskim może być wyrażany przez frazę rzeczownikową w mianowniku, może też być pomijany. W starszych opracowaniach podaje się przykłady zdań typu: "Ale" jest spójnikiem, mające dowodzić, jakoby podmiotem zdania mogła być praktycznie każda część mowy. Stwierdzenie to jest jednak błędne, ponieważ mamy tu do czynienia z użyciem metajęzykowym: wyraz "ale" nie występuje w powyższym zdaniu jako sam spójnik, tylko jako nazwa spójnika "ale", i jako taki jest rzeczownikiem. Rodzaje podmiotów Podmiot jest to nadrzędna część zdania, tworząca z orzeczeniem związek główny. Wskazuje on element, o którym orzeka się w danym...

Więcej o: Części zdania - Podmiot

Język polski, Gramatyka

Orzeczenie - w składni jest to część zdania opisująca czynność podmiotu. Najczęściej jest wyrażone osobową formą czasownika (jest to wtedy tzw. orzeczenie czasownikowe), np. Jego żona biega codziennie. Może być również formą złożoną - przykładem jest tu orzeczenie imienne, np. Ten niski gruźlik jest dyrektorem. Sposoby wyrażania orzeczenia Orzeczenie najczęściej wyrażane jest osobową formą czasownika; czasem - formą nieosobową na -no, -to (Uczniowie wybili szybę w klasie; Wybito szybę w klasie ). W funkcji orzeczenia może być także użyty bezokolicznik; tak jest na przykład w zdaniach podrzędnych okolicznikowych celu, ale tylko wtedy, gdy podmiot zdania nadrzędnego jest taki sam, jak podrzędnego (por. Poszedłem do kolegi, żeby mu pomóc w matematyce, ale Poszedłem do kolegi, żeby mi pomógł w matematyce ). W funkcji orzeczenia może też wystąpić czasownik niefleksyjny (Warto się tego...

Więcej o: Części zdania - Orzeczenie

Język polski, Gramatyka

Okolicznik - część zdania, która pełni funkcję określającą orzeczenie. Uzupełnia orzeczenie o dodatkowe elementy, bez których wypowiedź jednak byłaby kompletna. Pozostaje on ze swoim członem nadrzędnym w związku przynależności. Odpowiada na pytania miejsca, czasu, przyczyny, celu, warunku. Czasami trudno wskazać, czy określona część zdania jest okolicznikiem czy dopełnieniem. Z pomocą przychodzi wtedy reguła, która mówi, że dopełnienie pozostaje ze swoim członem nadrzędnym w związku rządu (okolicznik pozostaje w związku przynależności).   Rodzaje okoliczników Z racji tego, że okoliczniki odnoszą się do cech czynności, okoliczności lub innych cech, mogą one mieć wiele znaczeń; stąd wyodrębnia się na ogół ze względu na znaczenie następujące rodzaje okoliczników: - miejsca: Maleństwo wpadło do strumienia. - czasu: Wczoraj Maleństwo wpadło do...

Więcej o: Części zdania - Okolicznik

Język polski, Gramatyka

Dopełnienie to część zdania oznaczająca pasywny przedmiot czynności wyrażonej orzeczeniem zdania w stronie czynnej. W języku polskim występuje dopełnienie bliższe (zwykle w bierniku, lub w zdaniach zanegowanych w dopełniaczu, rzadziej w narzędniku), oraz dopełnienie dalsze (w celowniku).   Sposoby wyrażania dopełnienia Dopełnienie może być wyrażone: - rzeczownikiem (Kupiłem psa ) - zaimkiem rzeczownym (Kogo widziałeś? ) - przymiotnikiem (Chorego odwiedziła rodzina ) - zaimkiem przymiotnym (Takiego nie kupię ) - imiesłowem przymiotnikowym czynnym (Palącym udostępniono osobne pomieszczenie ) - imiesłowem przymiotnikowym biernym (Pobitego opatrzono w ambulatorium) - liczebnikiem głównym (Dwóm przyznano nagrody ) - liczebnikiem porządkowym (Drugiemu się to nie należy ) - bezokolicznikiem (Lubię marzyć o wakacjach ) - wyrażeniem przyimkowym (Ludzie zawsze będą walczyć o władzę )....

Więcej o: Części zdania - Dopełnienie

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7