Język polski

pierwsza  |  ...  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  10  |  11  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Oświecenie

powiastka filozoficzna – utwór narracyjny, którego świat jest przedstawiony ilustruje tezę światopoglądową lub moralną, środek satyry społeczno – obyczajowej. Operuje wieloznacznością, relatywizmem tez (forma krytyki filozofii) paradoksami tez i poglądów. Powiastka nawiązywała do dawniejszych romansów awanturniczych poprzez schematyzm epizodycznej fabuły oraz motyw podróży. Ironiczny dystans wskazywał na to, iż fabuła jest jedynie pretekstem, natomiast istotną rolę pełnią treści moralne i sugestie filozoficzne. Zmiana dróg poznawania świata w oświeceniu spowodowała zmianę poglądów i filozofii (racjonalizm, empiryzm, sensualizm). Budowano spostrzeżenia o wiedzy i świecie na podstawie doświadczeń zmysłowych. Poznawanie świata poprzez rozum i obserwację wykształciło w ludziach inteligentnych filozofię scepty

Więcej o: Kandyd Czyli Optymizm – Powiastka Filozoficzna Voltair’a, Polemika z Filozofią Oświecenia

Język polski, Romantyzm

Polacy nadal skrępowani łańcuchem niewoli, nie mogą bez zażenowania stanąć nad mogiłą Leonidasa. Jedynym miejscem, godnym Polaka jest niestety Cheronea, gdzie Grecy ponieśli klęskę (uciekli z pola walki) i utracili niepodległość. Tak surowo oceniając postawę Polaków w powstaniu listopadowym, w dalszej części wiersza Słowacki stara się odnaleźć przyczyny upadku niepodległości. Tkwią one w wadach szlachty, która została nazwana "czerepem rubasznym". Szlachta nie pozwoliła dojść do głosu masom ludowym, to znaczy więziła "duszę anielską narodu". Oddziaływanie szlachty na naród porównane zostało do zabójczego działania koszuli Dejaniry, która spowodowała śmierć Heraklesa w straszliwych męczarniach. Słowacki wytyka też polskiej szlachcie skłonność do wystawnego, pełnego przepychu życia i do naśladowania obcych wzorów: "Polsko! lecz ciebie błyskotkami łudzą. Pawiem naro

Więcej o: Powstanie listopadowe w ocenie Słowackiego

Język polski, Pozytywizm

W twórczości B. Prusa nowelistyka stanowi początek oryginalnego dorobku powieściowego. W swych nowelach Prus pisze, m.in. pod wpływem powieści Karola Dickensa, o ludziach prostych, szukających pracy w miastach, często krzywdzonych i poniżanych, bywają oni też ofiarami przesądów i zabobonów. Przykładem jest bohater opowiadania "Antek", biedne utalentowane wiejskie dziecko, które nie może ujawnić swego zamiłowania do rzeźbiarstwa z powodu biedy i ciemnoty chłopskiego środowiska. Jego siostra pada ofiarą zabobonów, które miałyby ją wyleczyć z ciężkiej choroby. Albo niewidoma dziewczynka z opowiadania "Katarynka", której nieszczęście spowodowało pozytywną zmianę egoistycznego charakteru pana mecenasa Tomasza, zakazującego wpuszczać na swoje podwórko muzyków i kataryniarzy. W opowiadaniu "Kamizelka" Prus ukazuje potrzebę współczucia i ludzkiej dobroci, nawet za cenę małego kłamstwa w dobr

Więcej o: Problematyka twórczości Bolesława Prusa

Język polski, Młoda Polska

Nietrudno zauważyć, że powieść Stefana Żeromskiego "Ludzie bezdomni" różni się zasadniczo od znanego kanonu powieści pozytywistycznej. "Ludzie bezdomni" to nowa jakość, zapowiedź zupełnie odmiennego podejścia artystycznego do formy powieści. Dzieło Żeromskiego nie jest jednak rewolucją w polskim powieściopisarstwie. To raczej łagodne, ewolucyjne przejście w kierunku nowego prądu literackiego. W "Ludziach bezdomnych" wciąż przecież można znaleźć silne elementy pozytywizmu, w duchu którego wychowywał się Żeromski i od którego do końca swych dni w sposób wyraźny nie odciął się, ani nie zdystansował. Jakie zatem nowe koncepcje i środki pojawiają się w "Ludziach bezdomnych"? Już na pierwszy rzut oka widoczna jest zmiana w sposobie ukazywania fabuły. Tu autor nie dba o to, aby wydarzenia były skrupulatnie, chronologicznie ułożone, ażeby konsekwentnie utrzymany zo

Więcej o: "Ludzie bezdomni" jako powieść młodopolska

Język polski, Młoda Polska

W scenie 36 aktu I Rachela wzywa Chochoła. Zaproszenie potwierdza Poeta, Pan Młody i Panna Młoda. W akcie II na zegarze bije północ, a pod oknem małej Isi staje Chochoł. Od tego momentu zaczyna się kompozycja dwuplanowa. Wizja malarska W didaskaliach dokładnie przedstawiona jest dekoracja, stroje postaci, a nawet gra świateł i cieni. Ukazana jest też przestrzeń pozasceniczna oraz koncepcja widm. Wraz z rozwojem "akcji" kolory przechodzą od wesołych do szarych - smutnych, tajemniczych. Wizja muzyczna Muzyka jest nieodłączną częścią akcji, słychać ją cały czas, ale w różnym nasileniu, wywołuje odpowiedni nastrój. Na początku wesoła, przechodzi poprzez wolniejszą do usypiającej. Także metafory i porównania pochodzą z zakresu muzyki. Wyspiański stosuje wiele wyrazów onomatopeicznych, a w wielu miejscach wiersz jest śpiewany: "Co się w

Więcej o: Synteza sztuk w "Weselu" - nowatorstwo dramatu

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

pierwsza  |  ...  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  10  |  11  |  ...  |  ostatnia