Młoda Polska

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Młoda Polska

Określany jako "sumienie narodu", Stefan Żeromski w nowelach zajmuje się obroną pokrzywdzonych, troszczy się o dobro publiczne, lituje się nad biednymi i nieszczęśliwymi. W nowelach dotyczących powstania zajmuje się losami pojedynczych ludzi, przedstawia ich osobiste tragedie. Poprzez naturalistyczne obrazy bez komentarza porusza czytelnika, wzbudza zainteresowanie dolą chłopa. Losy człowieka są częścią dramatu, który rozgrywa się w naturze, podkreśla złe traktowanie chłopów przez dziedzica. Opis tragedii matki, która nie może zająć się dzieckiem, bo musi pracować, aby przeżyć ("Zmierzch"). Beznadziejność egzystencji, problemy deklasacji szlachty i awansu społecznego, konflikt między synem a ojcem ("Doktor Piotr").

Więcej o: Opowiadania Żeromskiego wobec spraw człowieka

Język polski, Młoda Polska

W 1899 r. na łamach krakowskiego "Życia" ukazał się słynny artykuł Przybyszewskiego pt. "Confiteor", w którym hasło "sztuka dla sztuki" postawiło sztukę na niebosiężnym piedestale, a z artysty uczyniło jej kapłana. Według Przybyszewskiego "sztuka nie ma żadnego celu, jest celem sama w sobie, nie może być na usługach jakiejkolwiek idei". Sztuka stoi nad życiem. Sztuka tendencyjna, sztuka pouczająca, sztuka-rozrywka, sztuka-patriotyzm, sztuka mająca jakiś cel moralny lub społeczny przestaje być sztuką, a staje się biblią "pauperum" (książką o niskim poziomie, dla ludzi prymitywnych). Artysta, który szuka poklasku, który swoim dziełem chce oddziaływać na społeczeństwo, któremu zależy na opinii odbiorców, nie jest godzien miana artysty - głosi autor artykułu. Działalność prawdziwego twórcy ma dążyć do odbicia absolutu, czyli duszy artysty i duszy wszechrzeczy.

Więcej o: Program artystyczny w "Confiteorze" Przybyszewskiego

Język polski, Młoda Polska

"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego stanowi wnikliwy, krytyczny obraz polskiego społeczeństwa z początku XX wieku. Poeta piętnuje narodowe mity, obnaża nasze słabości, pokazuje prawdziwe oblicze Polaków. Inspiracją do napisania dramatu było dla Wyspiańskiego rzeczywiste wesele poety Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną, chłopką z podkrakowskich Bronowic. Wyspiański był jednym z zaproszonych na wesele gości. Inteligencko-chłopskie małżeństwo Rydla z Mikołajczykówną nie było ewenementem w ówczesnym krakowskim środowisku. Włodzimierz Tetmajer był mężem siostry Jadwigi, a sam Wyspiański także pojął za żonę chłopkę. Takie mieszane klasowo małżeństwa były wyrazem pewnej mody - tzw. chłopomanii, panującej w inteligenckim światku Krakowa. W "Weselu" Wyspiański ukazuje źródła tego gwałtownego zainteresowania się chłopstwem. Krakowska inteligencja początku XX wieku odczuwała silny kryzys ideałów. W...

Więcej o: Rozrachunek z mitami w "Weselu"

Język polski, Młoda Polska

Opowiadania Stefana Żeromskiego ukazują dokładny obraz ziem polskich epoki po powstaniu styczniowym i uwłaszczeniu. Jednak tematyka tych dzieł sięga dalej - "O żołnierzu tułaczu" to opowiadanie o czasach napoleońskich. Pisarz ujawnia tutaj rzeczywisty los polskiego żołnierza w armii francuskiej, która wcale nie kwapi się do udzielenia narodowi polskiemu pomocy w odzyskaniu państwa. Widzimy tu brutalny stosunek władz do polskiego chłopa, ukaranego za walkę o dobro współobywateli, a teraz na ich oczach jest katowany, nie znajdując poparcia. To pierwszy i groźny zarazem symptom niedojrzałości politycznej chłopów i zarazem sprawdzian żywej ciągle idei spontanicznego ich wystąpienia w czasie planowanego powstania. Taka właśnie niewrażliwość na cierpienie drugiego człowieka, niechęć do niesienia mu pomocy czy wręcz czerpanie zysku z nieszczęśica i nieświadomości przewijają się przez kolejne opowiadania. Pierwsze dwa z nich -...

Więcej o: Kręgi tematyczne i problemowe opowiadań Stefana Żeromskiego.

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia