Młoda Polska

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Młoda Polska

Młoda Polska - okres w dziejach literatury polskiej obejmujący lata 1890-1918. Dochodzą wówczas do głosu nowe prądy artystyczne i umysłowe, takie jak: modernizm, dekadentyzm, symbolizm, ekspresjonizm. Nazwa analogiczna od nazw funkcjonujących w innych krajach europejskich np: Młode Niemcy. Młoda Polska - samookreślenie grupy artystów z lat 1890-1918 i pochodzi z manifestu programowego Artura Górskiego, w którym skrytykował on pozytywistów i przedstawił program literacki młodych twórców. W programie zwrócono uwagę na ponad przeciętność artysty, podniesiono go do rangi wieszcza, zwykłego człowieka zaś nazwano "filistrem", czyli osobą ograniczoną. Żądano wolności oraz oddzielenia sztuki od dziedzictwa kulturowego. Powstaje hasło "sztuka dla sztuki" oznaczające rezygnację z obywatelskich powinności piśmiennictwa, a położenie nacisku na indywidualizm i jednostkowe...

Więcej o: Młoda Polska - manifesty i programy epoki

Język polski, Młoda Polska

Inspiracją dla poezji młodopolskiej stały się wiersze Charles'a Baudelaire'a, Paula Verlaine'a i Jeana-Arthura Rimbauda. Verlaine w wierszu "Niemoc" przedstawił portret dekadenta. Manifestem poezji symboli-stycznej, uczuciowej i muzycznej stał się utwór "Sztuka poetycka". W twórczości Rimbauda występują elementy surrealistyczne, wizyjne; przewija się motyw wolności wewnętrznej w wierszu "Moja bohema" i "Statek pijany". Baudelaire w tomie "Kwiaty zła" ukazywał podłość i zwierzęcość ludzkiej natury, brnącej w grzech i upadek. Drwił z moralności, przedstawiał perwersyjną erotykę. W turpistycznym wierszu "Padlina" użył kontrastu między obrazami młodości, życia i piękna, a obrazami śmierci, rozkładu i zgnilizny. Utwory "Do czytelnika" i "Spleen" są wyrazem modernizmu i filozofii Schopenhauera. Dekadentyzm staje...

Więcej o: Różnorodność tendencji w poezji

Język polski, Młoda Polska

Istniały dwa zasadnicze typy dramatów - naturalistyczny i symboliczny oraz dodatkowo ekspresjonistyczny. Dramat naturalistyczny Przykładem jest  "Moralność pani Dulskiej" - "Tragikomedia kołtuńska". Tytułowa postać, właścicielka kamienicy zmierza do uznania społecznego, ale nie przestrzega zasad moralnych, prawdy, miłosierdzia. Wypowiada lokal kobiecie, która próbowała popełnić samobójstwo po zdradzie męża, gdyż pod kamienicę przyjechało pogotowie. Wyraża się wówczas: "Ja zawsze tak żyłam, aby nikt nie mógł powiedzieć, że byłam powodem skandalu". Dulska terroryzuje otoczenie, napędza domowników do pracy. Jest obłudną, wyrachowaną i wzbudzającą odrazę egoistką. Na co dzień używa języka trywialnego, pełnego agresji, natomiast do gości mówi wykwitnie. Uważa, iż "na to mamy cztery ściany i sufit, aby brudy swoje prać w domu...

Więcej o: Typy dramatów młodopolskich

Język polski, Młoda Polska

Wesele - dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, wystawiony po raz pierwszy w teatrze krakowskim 16 marca 1901 roku. Utwór opisuje autentyczne wydarzenie - ślub i wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Ślub ten miał miejsce 20 listopada 1900 roku w Kościele Mariackim w Krakowie, wesele zaś w podkrakowskiej wsi Bronowice. Postaci można podzielić na osoby (rzeczywiste) i osoby dramatu (zjawy). Głównymi osobami są: Pan i Panna Młoda, Gospodarz (Włodzimierz Tetmajer), Gospodyni, Dziennikarz (ze stańczykowskiego, konserwatywnego pisma "Czas"), Poeta (Kazimierz Przerwa-Tetmajer), Czepiec (wójt, starosta wesela), Klimina, Radczyni (Antonina Domańska - autorka książek dla dzieci), Rachela (córka karczmarza Singera), Jasiek (brat Panny Młodej). Weselnicy wywodzą się z inteligencji bądź z chłopstwa. Akt I ma charakter realistyczny i jest obserwacją społeczeństwa. Chłopi...

Więcej o: Polska i Polacy w "Weselu" Stanisława Wyspiańskiego

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia