Odrodzenie

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Odrodzenie

Mikołaj Sęp-Szarzyński Życie ludzkie pojmował poeta jako ustawiczny bój, ciągłą walkę ducha z szatanem. Sonet "O nietrwałej miłości rzeczy świata tego" - człowiek zmuszony jest przeżywać wciąż dramatyczny konflikt, ponieważ tkwią w nim sprzeczne uczucia, a mianowicie "z żywiołów utworzone ciało (...) zawodzi duszę, której wszystko mało". Ciało pojmowane jest zgodnie ze średniowiecznymi poglądami augustynizm jako "siedlisko grzechu, pragnie miłości rzeczy świata tego", a więc bogactwa, władzy, sławy i rozkoszy. Natomiast tęsknoty duszy są trudne do zaspokojenia, ponieważ jej celem jest wieczna i prawa piękność, czyli Bóg i zjednoczenie się z Nim. Autor przedstawia wewnętrzne zmagania, walkę sprzecznych dążeń, wchodząc w ten sposób w obręb tematyki filozoficznej. Cechy poezji Szarzyńskiego: - nie ma w niej pochwały świata; - Bóg to jedyny cel miłości; - występuje duży dystans między Bogiem...

Więcej o: Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp-Szarzyński o człowieku i jego miejscu w świecie

Język polski, Odrodzenie

Mikołaj Rej - "Krótka rozprawa...". Utwór stanowi wykład "egzekucji praw i dóbr koronnych", czyli około dwudziestoletniej walki, prowadzonej przez izbę poselską z królem i senatem. Utwór jest atakiem na wszelkie przeżytki feudalizmu w polskim życiu zbiorowym. Rej krytykuje nawet politykę starego króla, który wciąż usiłuje bagatelizować zdania mas szlacheckich. Jednocześnie nie szczędzi samej szlachty, krytykując niedowład sądownictwa, panujące w sądach przekupstwo, złą organizację wojskową, nieudolność władzy ustawodawczej, wadliwą gospodarkę finansową państwa, życie ponad stan, prywatę, pijaństwo. A.F. Modrzewski - w utworze "O poprawie Rzeczypospolitej" opowiada się za ustanowieniem nowoczesnego modelu państwa, gdzie każdy mieszkaniec nosiłby miano obywatela, które wówczas było wyłącznym przywilejem szlachty. Modrzewski określa istotę i cele państwa, na którego czele winien stać król elekcyjny, wybierany...

Więcej o: Przejawy troski o losy ojczyzny w twórczości pisarzy renesansu

Język polski, Odrodzenie

Jednym z odnowicieli włoskiej myśli humanistycznej był Erazm z Rotterdamu (1467 - 1536). Szczególnie ostro dostrzegał on konflikt humanizmu i reformacji; kultury śródziemnomorskiej i kultury północnej. Zaniepokojony stanem Kościoła głosił potrzebę jego reformy, ale też odmówił poparcia dla luteranizmu, zniechęcony napastliwym i gwałtownym tonem wystąpień Lutra. Całe życie poświęcił głoszeniu pokoju chrześcijańskiego, perswazji i próbom pogodzenia zwaśnionych stron. Naraził się zarówno Kościołowi, jak i reformacji. Był bezwzględnym krytykiem nadużyć w Kościele, ale od katolicyzmu nie odstąpił. W utworze "Enehiridion militis christiani" 1502 (polski przekład pt. "Rycerstwo chrześcijańskie a żywot duchowny" 1558) wyłożył zasady pobożności jako sztuki życia wewnętrznego, a w "Pochwale głupoty" 1509 ośmieszał nadętą uczoność. Zwaśnioną Europę próbował wzywać do zgody i pokoju. Erazm głosił pogodną...

Więcej o: Charakterystyka postawy irenistycznej - Erazm z Rotterdamu, Andrzej Frycz Modrzewski.

Język polski, Odrodzenie

Piotr Skarga, wybitny działacz kontrreformacyjny, pedagog jezuicki, pierwszy rektor Akademii Wileńskiej, a także założyciel stowarzyszeń filantropijnych, został w 1588 r. nadwornym kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy. Najważniejszym jego dziełem są wydane w 1597 roku "Kazania sejmowe". Nie należą one do literatury religijnej, lecz są doskonale ułożonym traktatem politycznym o przebudowie państwa polskiego. Jako katolik i patriota autor walczył o przywrócenie jedności religijnej w Polsce, wzmocnienie władzy królewskiej oraz usunięcie krzywd społecznych i praw niesprawiedliwych. Osiem "Kazań sejmowych" to osiem rozdziałów rozprawy politycznej o najważniejszych niedomaganiach Rzeczypospolitej, o sposobach ich przezwyciężania. Kazanie I - "O mądrości potrzebnej do rady" stanowi rodzaj wstępu, wprowadzenia w problematykę. Autor charakteryzuje choroby, które rujnują państwo. Przewodnią myślą kazania jest twierdzenie, że moralność...

Więcej o: Sprawy ojczyzny i państwa w twórczości przedstawicieli odrodzenia w Polsce

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia