Odrodzenie

pierwsza  |  ...  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  10  |  11  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Odrodzenie

Literatura każdej epoki związana jest ściśle z życiem danego narodu, oddaje jego problemy i zajmuje wobec nich określone stanowisko. Pisarze okresu renesansu umieli je dostrzec i w trosce o dobro ojczyzny zwracali na nie uwagę w swoich utworach. Los warstw społecznych interesował żywo jednego z najwybitniejszych publicystów polskiego renesansu Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Jego program był największym osiągnięciem myśli demokratycznej w dobie odrodzenia, ponieważ uwzględniał wszystkie dziedziny życia polityczno - społecznego. Swoje projekty reform zawarł w dziele zatytułowanym "O poprawie Rzeczypospolitej" . W pięciu księgach omawia zasady obyczajów, wojny, praw, życia kościelnego i szkolnego. Modrzewski uważał, ze celem państwa jest zapewnienie obywatelom spokojnego i szczęśliwego życia. Domagał się równości wszystkich wobec prawa sądowego i zmiany prawa o karze za mężobójstwo. Oburzał Modrzewskiego fakt, że szlachcic za...

Więcej o: Troska o losy ojczyzny

Język polski, Odrodzenie

Widzimy u Kochanowskiego poetycką realizację słów rzymskiego poety Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce". Za Horacym powtarza "Carpe diem" (chwytaj dzień) i wyraża fascynację światem, radość życia i podziw dla uroków natury. We fraszce "O doktorze Hiszpanie" opisuje spontaniczne, niemal hedonistyczne (patrz hasło: hedonizm) upojenie ucztą dworską. W pieśniach "Miło szaleć, kiedy czas po temu", "Chcemy być sobie radzi" nawiązuje do poglądów Epikura, który za największe dobro uznał brak cierpienia, przyjemność duchową i intelektualną. Kochanowski wzywa więc towarzyszy siedzących przy biesiadnym stole do zabawy przy dźwiękach muzyki, w atmosferze tańca, dowcipu, radości. Dowodzi też, że nawet podczas zabawy należy zachować, tak ceniony przez Greków, umiar. Od starożytnych przejmuje także ideał wychowawczy i wiarę w twórcze możliwości człowieka. Częstym motywem jego utworów jest...

Więcej o: Związki poezji Kochanowskiego z antykiem

Język polski, Odrodzenie

Mimo iż u progu wieku szesnastego ojczyzna nasza uchodziła za jedną z pierwszych potęg Europy, już zaczęły pojawiać się oznaki przyszłej słabości. Niewielu je zauważało, jednak nie uszły one uwagi wielkim twórcom polskiego renesansu - Janowi Kochanowskiemu i Piotrowi Skardze. Pisarze ci pełni byli troski o przyszłość Polski. Przestrzegali swych rodaków przed popełnianiem błędów, które mogą w przyszłości doprowadzić kraj do utraty jego mocarstwowej pozycji.Jan Kochanowski troszczył się o losy ojczyzny w swych utworach na różne sposoby. Zarówno ganił występki, jak i apelował o zachowanie godne naśladowania. Czasem bowiem nie nagana, a przedstawienie wzorca do naśladowania może odnieść lepszy skutek wychowawczy. Wychodząc ze słusznego założenia, że o potędze i pomyślności kraju decydują jego obywatele, Kochanowski w "Pieśni o dobrej sławie" zachęca swych rodaków do pielęgnowania cnoty. Kto wiedzie życie...

Więcej o: Troska o losy ojczyzny w utworach Kochanowskiego i Skargi

Język polski, Odrodzenie

Oba utwory reprezentują niezmiernie popularny w renesansie gatunek dialogu, choć "Żeńcy" uznawane są przede wszystkim za sielankę. Dialogi te nie są dramatami, nie mają wyraźnej zdarzeniowej akcji i nie są pisane z myślą o widowisku scenicznym. Jednakże można w nich odnaleźć znamiona swoistej teatralizacji, wynikającej z samej natury prezentowanej dyskusji między Panem, Wójtem a Plebanem i rozmowy między Pietruchą, Oluchną i Starostą. W "Krótkiej rozprawie..." uwidocznia się antyklerykalne nastawienie autora, wynikające z troski o lepszy, nowy kształt instytucji kościelnej. Tzw. powiadacze nie żałują sobie wzajemnych wypominków, a zakres poruszanych przez Pana, Wójta i Plebana problemów znacznie wykracza poza kwesie związane tylko z ich stanem i profesją. Rozmowa toczy się m. in. wokół sądownictwa, starostw, myt, żup solnych, sejmu, finansów wojennych, pospolitego ruszenia, dworskich zbytków, hazardu i rozrzutności w...

Więcej o: "Krótka rozprawa..." Reja a "Żeńcy" Szymonowica

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

pierwsza  |  ...  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  10  |  11  |  ...  |  ostatnia