Osiągnięcia cywilizacyjne ludów Starożytnego Wschodu

    Początek starożytności datuje się na ok. II połowę IV tysiąclecia przed naszą erą. Wtedy to właśnie zostało wynalezione pismo, które dało początek nowej erze w dziejach historii ludzkości. Za koniec tej epoki uważa się upadek cesarstwa zachodniorzymskiego w 476 r. Kraje Bliskiego Wschodu w większości położone były w Azji, a także w północnej Afryce w dorzeczu rzeki Nil. Terytoria tych państw leżały nad wielkimi rzekami, w pasie o szerokości 30 stopni, który przebiegał wzdłuż zwrotnika raka. W tej epoce dokonano wielu bardzo znaczących odkryć. Ludzie nauczyli się budować wspaniałe budowle, wytapiać różnego rodzaju broń i ozdoby oraz inne przydatne człowiekowi przedmioty. Rozwinęły się także nauki takie jak m.in. matematyka, astronomia lub medycyna. Osiągnięcia te sprawiły, iż zaczęły rozwijać się: rolnictwo, rzemiosło i co najważniejsze handel. To wszystko spowodowało, że warunki życia człowieka uległy znacznej poprawie. Tak, więc uważam, że dokonania starożytnych ludów były bardzo wielkie i miały ogromny wpływ na dzieje ludzkości oraz ich warunki bytowania, i postaram się to udowodnić w poniższej charakterystyce krajów Starożytnego Wschodu.

         Swoją pracę chciałabym rozpocząć od wyjaśnienia pojęcia cywilizacja. Cywilizacja jest to stopień rozwoju społecznego i kultury materialnej, osiągnięty w danym etapie rozwoju społeczno-historycznego. Tak, więc osiągnięciami cywilizacyjnymi ludów Starożytnego Wschodu możemy nazwać wszystkie przemiany, które zaszły w owej epoce, zarówno w dziedzinie wynalazków praktycznych, osiągnięć organizacyjnych oraz w kulturze. W swojej wypowiedzi chciałabym rozważyć osiągnięcia cywilizacyjne ludów starożytnego Egiptu, Indii, Chin oraz Babilonii. W pierwszej kolejności należałoby skupić się na osiągnięciach organizacyjnych tychże państw.

          Do osiągnięć organizacyjnych ludów Starożytnego Wschodu zaliczamy przede wszystkim założenie państwa. Przykładem pierwszej dobrze zorganizowanej struktury państwowej może być Egipt. Proces powstawania państwa egipskiego przyspieszyła konieczność koordynacji prac irygacyjnych wzdłuż całej doliny Nilu. Zbudowanie tejże sieci irygacyjnej wymagało dobrej organizacji pracy, a także osadzenia na miejscach kierowniczych ludzi, którzy posiadali ogromną wiedzę na temat Nilu. Potrzebowano również sprawnej sieci do przekazywania informacji o tym, co działo się na poszczególnych odcinkach rzeki. Ta potrzeba i umiejętność organizowania prac na wielką skalę stała się podstawą do utworzenia państwa egipskiego. Również inne ludy Starożytnego Wschodu tworzyły swoje państwa z podobnych przyczyn.

           Cywilizacje Starożytnego Wschodu utworzyły także miasta. Powstawały one najczęściej w dolinach wielkich rzek. Miasto w owych odległych czasach było dużą osadą liczącą kilka tysięcy mieszkańców. Dopiero później powstały miasta kilkunastu lub kilkudziesięciotysięczne. Miasto pełniło funkcję miejsca sprawowania władzy. Tutaj rezydowała grupa rządząca, tu składano ofiary bogom. Z tych właśnie powodów budowano w nim świątynie, magazyny, pomieszczenia dla urzędników i domostwa dla przywódców.  Z powstaniem struktur państwowych i miast łączy się potrzeba coraz większej pracy urzędników państwowych, którzy aby ułatwić sobie pracę wprowadzili pismo. Sądzi się, że wynalazek pisma jest dziełem urzędników sumeryjskich zatrudnionych w świątyniach, gdyż to im powierzono zarządzanie całym terytorium miasta. Około 3200 r. p.n.e. wprowadzili oni pismo klinowe. Wynalazek pisma służył do rejestrowania danin, ilości produktów złożonych w magazynach, wydatków i przychodów oraz do notowania stanu prac, utrwalania rozporządzeń królewskich itp. Natomiast pismo alfabetyczne, którego poszczególnym znakom, literom odpowiadają określone dźwięki mowy ukształtowało się w drugiej połowie II tysiąclecia p.n.e. na terenie Fenicji lub Palestyny.

          Następnym osiągnięciem organizacyjnym było utworzenie kodeksu prawnego przez władcę Babilonii - Hammurabiego. „Kodeks Hammurabiego" zawiera łącznie 280 paragrafów. Podstawą przepisów „Kodeksu Hammurabiego" są zenickie normy prawne, w tym zasada „oko za oko, ząb za ząb". Obok prawa karnego postanowienia obejmują obszerne regulacje z zakresu handlu, zarządzania i życia codziennego. „Kodeks Hammurabiego" nie był jednak pierwszą modyfikacją prawa zwyczajowego. Przypuszcza się, że najstarszy kodeks praw został stworzony przez króla Urnammu. Jednak „Kodeks Hammurabiego" znacznie wykraczał poza pierwsze próby.

           Do wynalazków praktycznych możemy zaliczyć w Egipcie podział roku słonecznego na 365 dni, ułożenie kalendarza, podział roku na 12 miesięcy. Egipcjanie prowadzili też obliczenia na powierzchnie i objętości brył geometrycznych. Babilończycy zaś opracowali system miar i wag ( łokieć i talent ), wprowadzili do kalendarza tygodnie, wynaleźli zegar, podzielili dobę na 24 godziny ( godziny na minuty, minuty na sekundy), w geometrii wprowadzili mierzenie kątów w stopniach. Natomiast Chińczycy jako pierwsi zaczęli wyrabiać szkło, jedwab, porcelanę. Wynaleźli też papier, czcionkę drukarską. Znali również proch strzelniczy i igłę magnetyczną. W Indiach wprowadzono system dziesiętny i zaczęto używać cyfr zwanych „arabskimi".

            Kolejnymi osiągnięciami cywilizacyjnymi są osiągnięcia w dziedzinie kultury. Zaliczyć do nich można wszystkie dzieła związane z religią, zarówno dzieła plastyczne, jak i literackie. Przykładem są liczne malowidła, posągi bogów oraz modlitwy buddyjskie.. W owych czasach w Chinach powstały już pierwsze biblioteki. Przetrwałe do dziś budowle świadczą o wspaniałej architekturze. Imponującym przykładem dawnych budowli są też na pewno egipskie piramidy: Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa. Te monumentalne budowle są również świadectwem sprawnej organizacji państwowej ( budowano je w porze wylewów, gdy chłopska część ludności nie pracowała na polach ), gospodarczego rozwoju Egiptu, a jednocześnie wyrazem pełnego przenikania się życia politycznego i religijnego.

             Uważam, że osiągnięcia ludów Starożytnego Wschodu stały się fundamentem  dzisiejszego stanu techniki. Niektóre wynalazki praktyczne tamtych czasów są do dziś wykorzystywane, jak na przykład podział doby. Pismo wynalezione przez starożytnych ludzi dało podstawę do stworzenia, a nawet stworzyło nasze dzisiejsze pismo. Natomiast kultura i sztuka dają nam możliwość głębszego poznania Starożytności.