Oświecenie

pierwsza  |  ...  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Oświecenie

W okresie Sejmu Czteroletniego intensywnie rozwijała się literatura publicystyczna w związku z mającą być uchwaloną Konstytucją RP, która ma uratować Polskę przed kolejnymi rozbiorami.Publicyści pochodzili głównie ze stronnictwa patriotycznego, toteż propagowali oni reformy, zniesienie liberum veto i wolnej elekcji, ograniczenia samowoli magnatów, wzmocnienia armii i władzy królewskiej, opodatkowania szlachty na rzecz armii.Stanisław Staszic: otrzymawszy solidne wykształcenie zagraniczne, zebrawszy spory majątek i nie mając szans na żadne stanowisko państwowe, postanawia zabrać się za publicystykę i filantropię; w swoich utworach "Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego" oraz "Przestrogi dla Polski" prezentuje nam swoje przemyślenia nad systemem edukacyjnym, prawodawstwem, systemem państwa oraz możliwościami reform; w edukacji proponuje upaństwowienie i wprowadzenie do nauczania nauk ścisłych, historii oraz WF; krytykuje liberum veto,...

Więcej o: Związek literatury oświecenia z działalnością Sejmu Czteroletniego.

Język polski, Oświecenie

"Powrót posła" J.U. Niemcewicza to komedia polityczna i obyczajowa powstała na zamówienie obozu reform i miała spełniać funkcje agitacyjne. Jej zadaniem było ukazanie niezbędności i słuszności postulowanych zmian ustrojowych. Niemcewicz był posłem inflandzkim na Sejm Czteroletni, należał do stronnictwa patriotycznego, popierał dążenia obozu reform, czynnie zwalczał z trybuny sejmowej poglądy konserwatystów. W swojej komedii pragnął ośmieszyć zacofaną szlachtę, zaagitować na rzecz reform, przekonać, że interes osobisty zawsze powinien ustępować dobru Rzeczypospolitej. Jest to również komedia obyczajowa, bo autor ośmiesza obyczaje panujące w XVIII wieku wśród szlachty. Poddaje krytyce bezmyślne naśladowanie cudzoziemszczyzny i wszelkie zachowania pokrewne. "Powrót posła" jest typowy dla oświecenia (komedia polityczna, charakter dydaktyczny). Postacie w utworze nie są jednostkowe, lecz zbiorowe. Działaczy stronnictwa...

Więcej o: "Powrót posła" jako komedia polityczna i obyczajowa.

Język polski, Oświecenie

Próby reform kraju podejmowane były już w pierwszej poł. XVIII wieku. Grożące Polsce niebezpieczeństwa wewnętrzne dostrzegł Stanisław Leszczyński (1677-1766), dwukrotnie wybrany na tron Polski i dwukrotnie zmuszony do ustąpienia z niego. W 1749 roku, przebywając już we Francji, Leszczyński opublikował "Głos wolny wolność ubezpieczający". Rozprawa nie zawierała wprawdzie propozycji radykalnych zmian politycznych ani społecznych, ważne jednak było już samo wezwanie do wprowadzenia reform, a zwłaszcza postulat wzmocnienia władzy administracyjnej oraz polepszenia sytuacji mieszczan i chłopów. Leszczyński proponował wprowadzenie oczynszowania w miejsce pańszczyzny, zniesienie przywiązania chłopa do ziemi (w sensie prawnym) i przyznanie chłopstwu prawa odwoływania się do sądów w sporze ze szlachcicem. Stanisław Konarski (1700-1773) - jeden z najwybitniejszych polskich reformatorów, zaczynał działalność u boku...

Więcej o: Rozwój myśli reformatorskiej przed Staszicem i Kołłątajem

Język polski, Oświecenie

Mecenat. Stanisław August jako polityk nie odniósł większych sukcesów, ale w jako mecenas kultury przyczynił się do jej znakomitego rozwoju. Skupił wokół siebie grono ludzi wykształconych, literatów, malarzy, których wspomagał materialnie, zapraszał na słynne obiady czwartkowe, licząc na ich wkład w tworzeniu światłej i nowoczesnej Polski. Dzięki niemu rozwijało się malarstwo, m.in. Belotto Canaletto (obrazy osiemnastowiecznej Warszawy), Marcello Baciarelli (portrety). Zasługą króla było również założenie w roku 1766 Szkoły Rycerskiej, zwanej Korpusem Kadetów, komendantem której był Adam Kazimierz Czartoryski. Była to szkoła średnia przeznaczona dla młodzieży szlacheckiej, przygotowująca do służby wojskowej, w której głównym zadaniem było wychowanie młodzieży w duchu kultury oświeceniowej i wpojenie obowiązku służby ojczyźnie. C z a s o p i ś m i e n n i c t w o . "Monitor" wydawany i redagowany przez Franciszka...

Więcej o: Inicjatywy Stanisława Augusta (teatr, czasopisma, szkolnictwo, mecenat).

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

pierwsza  |  ...  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  8  |  9  |  ...  |  ostatnia