Pierwowzory ludzkich postaw

Wiele mitów utrwaliło pierwowzory (archetypy) ludzkich postaw i pasji, i jako takie są składnikiem dzieł literackich i malarskich, muzycznych, itp.

Edyp - tebańczyk, syn Lajosa i Jokasty, zgodnie z przepowiednią zabił własnego ojca i poślubił matkę. Ojciec Polinejkesa, Etoklesa, Antygony i Ismeny. Symbol

Prometeusz - archetyp buntownika i bezinteresownego dobroczyńcy. Tytan, który wbrew woli Zeusa nie tylko ofiarował ludziom ogień, ale też zakpił sobie z nich sprytnie ustalając zasady dzielenia mięsa ofiarnego. Za nieposłuszeństwo został skazany na męki: przykuty do skały na Kaukazie cierpiał niewypowiedziany ból, bowiem co wieczór ptak wydziobywał mu wątrobę, która za dnia odrastała. Uwolniony przez Herkulesa.

Dedal - archetyp człowieka rozważnego, doświadczonego, ale postrzeganego jako skrajnego realistę. Uosabia tęsknotę za ojczyzna, pragnienie niezależności i wolności. Mitologiczny twórca labiryntu, znakomity architekt i wynalazca.

Syzyf - symbol pracy bezowocnej, nie przynoszącej zamierzonego efektu

Ikar - archetyp człowieka, który w pragnieniu pokonania granic, jakie stawia człowiekowi natura, potrafi się zapamiętać, śmiercią zapłacić za chwilę szczęścia; symbol uniesienia, upojenia swobodą; również - klęski nauczyciela. Syn Dedala, zginął, kiedy pomimo upomnień ojca wzbił się zbyt wysoko i promienie słoneczne roztopiły wosk, którym zlepione były skrzydła.

Niobe - królowa Teb, tak dumna ze swoich czternaściorga dzieci, że wynosiła się ponad Latonę, matkę Apolla i Artemidy. Zagniewana bogini uśmierciła jej pociechy, a zrozpaczona kobietę zamieniła w kamień. Symbol cierpienia matki.

Herkules - syn Zeusa i ziemianki Alkmeny. Zasłynął jako wykonawca dwunastu prac. Symbolizuje odwieczny sen o potędze, jego przykład dowodzi, że dzięki męstwu i wytrwałości można dokonać czynów przekraczających pozornie możliwości człowieka.

Kasandra - zwiastunka katastrofy, nieszczęścia