J.J.Rousseau - koncepcja powrotu do natury, polemika z racjonalizmem oświeceniowym.
Język polski, Oświecenie
Pojęcie natury czy stanu naturalnego sprowadzało się do przekonania o istnieniu stałych, niezmiennych, niejako "naturalnych" cech człowieka i świata. Bywają one - jak stwierdził Rousseau - zniekształcane w rozwoju cywilizacyjnym, należy więc przywrócić to co zgodne z naturą. A zgodne z naturą są podstawowe prawa człowieka i jego dążenie do szczęścia.
Szczęście jednostki, harmonijnie powiązane ze szczęściem ogółu, osiągane pracą, prowadzącą do postępu, było więc także jednym z podstawowych dążeń epoki.
Idea powrotu do natury, zwana również od nazwiska jej twórcy russoizmem stanowiła przeciwwagę dla utylitaryzmu i racjonalizmu, zakładających optymistyczną wizję człowieka i świata. Według francuskiego filozofa, w otoczeniu natury człowiek był prawdziwie dobry, wolny i szczęśliwy. Rozwój cywilizacyjny spowodował upadek moralności, zanik prawdziwych więzi międzyludzkich oraz powstanie nierówności społecznych.
Rouseau postulował nawrót do natury i takie wychowanie człowieka, które odbudowywałoby w nim pierwotne, utracone właściwości i przygotowywało do życia w społeczeństwie, opartym na zasadach dobrowolnej umowy. Twierdził, że najważniejszą cnotą człowieka jest prostota, a panujący system społeczno-polityczny jest korzystny tylko dla uprzywilejowanej, zdemoralizowanej klasy rządzącej. Takie postawienie problemu sprawiło, że Rousseau stał się prekursorem ideałów rewolucji francuskiej. Swoje poglądy Rousseau zawarł w "Rozprawie o naukach i sztukach", a następnie potwierdził w "Umowie społecznej", będącej konkretną wizją nowego porządku.
Rousseau rozróżniał dwa typy nierówności: naturalną (różnica wieku, płci, siły, talentu...) oraz społeczną (jedni są uprzywilejowani kosztem innych). W "Umowie społecznej wypowiada się bardzo krytycznie o monarchii, a z wielką aprobatą o demokracji, która jest dziełem wszystkich obywateli współtworzących prawa. Tytułowa umowa społeczna odnosi się do sposobu postrzegania władzy. Obywatele zawierają z wpływową grupą umowę. W zamian za powierzoną władzę, grupa rządząca ma zapewnić optymalne warunki do rozwoju i szczęścia człowieka.
Idea powrotu do natury jest również zawarta w "Nowej Heloizie". Jest t powieść epistolarna będąca korespondencją pary kochanków - Julii i Saint-Preux. W powieści na plan pierwszy wysuwają się uczucia dwojga bohaterów, a pierwiastek emocjonalny wyraźnie góruje nad intelektualnym. Miłość dwojga kochanków często pozostaje w konflikcie z fałszywymi normami społecznymi i konwenansami.
Podobne tematyNorwid - poeta myśli
Norwid był poetą drugiego pokolenia romantyków.... Wielkość i małość człowieka według Pisma Świętego.
"Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię (...)... Postawę stoicka i epikurejska.
Omów postawę stoicką i epikurejską.... Problematyka narodowo-wyzwoleńcza w "Weselu".
"Wesele" jest utworem jak najbardziej związanym z... Polemika Słowackiego z Krasińskim
Zygmunt Krasiński przedstawił swój... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów