Synteza sztuk w "Weselu" - nowatorstwo dramatu
Język polski, Młoda PolskaW scenie 36 aktu I Rachela wzywa Chochoła. Zaproszenie potwierdza Poeta, Pan Młody i Panna Młoda. W akcie II na zegarze bije północ, a pod oknem małej Isi staje Chochoł. Od tego momentu zaczyna się kompozycja dwuplanowa.
Wizja malarska
W didaskaliach dokładnie przedstawiona jest dekoracja, stroje postaci, a nawet gra świateł
i cieni. Ukazana jest też przestrzeń pozasceniczna oraz koncepcja widm. Wraz z rozwojem
"akcji" kolory przechodzą od wesołych do szarych - smutnych, tajemniczych.
Wizja muzyczna
Muzyka jest nieodłączną częścią akcji, słychać ją cały czas, ale w różnym nasileniu, wywołuje
odpowiedni nastrój. Na początku wesoła, przechodzi poprzez wolniejszą do usypiającej. Także
metafory i porównania pochodzą z zakresu muzyki. Wyspiański stosuje wiele wyrazów
onomatopeicznych, a w wielu miejscach wiersz jest śpiewany: "Co się w duszy komu gra, Co kto
w swoich widzi snach". Na końcu Chochoł gra na skrzypcach.
Język utworu
Język utworu jest zindywidualizowany. Chłopi mówią gwarą podkrakowską, np. Czepiec w akcie I:
"Cóż tam panie w polityce? Chińcyki trzymają się mocno!?". Niektóre wypowiedzi brzmią jak
przysłowia, np. Radczyni: "Topi się kto bierze żonę". Poeta stosuje też neologizmy i archaizmy
(wypowiedzi Gospodarza).
"Wesele" jako szopka
Na scenie pojawiają się jedna za drugą pary aktorów, by wypowiedziawszy kwestię
ustąpić miejsca innym. Ten ruch podobny jest do obrotu wokół osi - charakterystyczny dla
szopki. Staje się on wizualną namiastką zdarzeń, działania, którego faktycznie nie ma. Sytuacja
jest właściwie statyczna.
Takie rozumienie tekstu podsuwa Żyd w akcie I: "Taka szopka, bo to nie kosztuje nic potańcować sobie raz". Termin ten powraca na końcu utworu w wezwaniu Chochoła "Tańcuj, tańcuj, cała szopka".
Wielkość "Wesela" to nie tylko rezultat zawartego w dramacie potężnego ładunku myśli, patriotycznej troski, lecz także efekt niezwykłego artyzmu, umiejętności stworzenia z elementów, pozornie sobie obcych, wielkiego, mieniącego się wszystkimi kolorami, harmonijnego dzieła sztuki. Oszczędność słów, doskonale dobrane efekty, mistrzowska umiejętność gry kontrastami, w wyniku czego sytuacje poetyckie, liryczne sąsiadują z brutalnym realizmem, ze scenami, gdzie się mówi codziennym językiem, nie stroniącym od wulgarności, to kolejne osiągnięcia artystyczne dramatu. W mistrzowski sposób Wyspiański charakteryzuje postaci. Wystarczy mu gest, temat dialogu, by postać zaprezentowała się w pełni, w sposób plastyczny. Jest przy tym wrażliwy na osobliwości ludzkich charakterów.
Podobne tematyIdeał religijny i rycerski średniowiecza
Krzyż i miecz były symbolami ideałów... Tragedia antyczna na podstawie "Antygony". Dramat antyczny, a dramat szekspirowski.
Początek tragedii greckiej sięga misteriów... "Bogurodzica" jako zabytek języka polskiego, historia utworu, walory literackie
"Bogurodzica" jest najwspanialszą i najstarszą... Czesław Miłosz i Zbigniew Herbert - poeci moraliści. Omów odwołując się do konkretnych przykładów.
Zbigniew Herbert "Pieśń o Bębnie" - Poeta uczy... Bogacwo myśli we fraszkach Jana Kochanowskiego.
Fraszki są to drobne utwory wierszowane, najczęściej... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów