Starożytność poezji współczesnej - motywy antyczne w polskiej literaturze współczesnej.

W literaturze polskiej, światowej począwszy od najdawniejszych czasów aż po dzień dzisiejszy pełno jest różnorodnych nawiązań do kultury antycznej. Bo jak powiedział Norwid : "Przyszłość ocala to co potrzebne". Kultura antyczna stanowi niewyczerpany skarbiec wątków, motywów, toposów, archetyków i metafor. Różne mogą być sposoby odwołań do antyku, najczęściej odwołuje się do mitu, postaci mitycznych (Herakles, Antygona, Ikar); autorów antycznych (Homer, Safona, Sofokles); gatunków literackich (oda, hymn, epos, bajki, tragedii, komedii, epigramatu, satyry); dzieł sztuki (posąg Wenus z Milo, czy Nike z Samotraki); filozofów antycznych (Platona, Arystotelesa, Sokratesa).

Motyw ikaryjski
"Ikar" Stanisław Grochowiak : jest poetą współczesnym, twórcą kierunku zwanego turpizmem (łac. turpis - brzydki). Ikar jest symbolem wzlotu, marzeń o lataniu, uosabia wzniosłe ludzkie myśli, i te właśnie myśli, to piękno, nad którym autor się zastanawia porównuje w swoim utworze do prania brudnej bielizny. Zwraca uwagę na rzeczy prozaiczne i ukazuje nam współczesne spojrzenie na mit ikaryjski.

"Wciąż o Ikarach głoszą" Ernest Bryll. Podobnie jak Grochowiak nawiązuje do mitu ikaryjskiego poprzez Breugl'a, nasuwa się nam wniosek, aby nie oddawać się nierealnym marzeniom.

Motyw Nike we współczesnej liryce.
Nike była boginią zwycięstwa, tryumfu, symbolem waleczności i heroizmu. Przedstawiano ją jako kobietę w zbroi ze skrzydłami u ramion.

"Nike która się waha" Zbigniew Herbert. Motywem inspirującym Herberta jest Nike, bogini zwycięstwa, znana z archaicznego mitu. Interpretację tego mitu wyznacza historia. Nike w czasie wojennego koszmaru spotyka na swej drodze młodego, kilkunastoletniego chłopca, żołnierza należącego do tak zwanego pokolenia Kolumbów. Doskonale wie jaki czeka go los, dlatego też ma ochotę pocałować go, pocałunek ów miał być wyrazem współczucia bogini dla młodego człowieka, który niestety musi umrzeć. Bogini jednak waha się dlaczego?. Zdaje sobie sprawę z tego, że ów młody człowiek nie zaznał w swoim życiu miłości, tkliwości i uczucia, zasmakowawszy w nich mógłby uciec z pola walki w obawie przed śmiercią. Zdolność przeżywania wzruszeń i namiętności jest bowiem źródłem słabości człowieka. Nike ostatecznie powstrzymuje się od pocałunku co dla tego chłopaka jest pewnego rodzaju ocaleniem moralnym, umrze bowiem nie jako zdrajca, ale jako bohater.

"Nike" Maria Jasnorzewska - Pawlikowska. Inspiracją dla poetki stała się antyczna rzeźba z 180 r. p.n.e. pt. "Nike z Samotraki". Wiersz ten pod względem kompozycyjnym składa się z dwóch części : część obejmująca dwa wersy jest z jednej strony apostrofą do miłości , z drugiej zaś rozbudowanym porównaniem "miłości nieuciszonej" do posągu Nike z Samotraki. Druga część obejmująca dwa następne wersy oddaje sytuację liryczną przedstawioną w wierszu i niejako puentę. Tak jak Nike z Samotraki mimo okaleczenia i upływu czasu pozostała w swej wielkości ponadczasowa tak i miłość mimo różnych doświadczeń przez los jest ciągłym pragnieniem człowieka. Nawet najbardziej bolesne rozczarowania miłosne nie są w stanie zabić w człowieku tęsknoty do tego uczucia.