Wyprawy krzyżowe
Historia, Historia powszechna, ŚredniowieczeWyprawy krzyżowe to łączna nazwa wszystkich krucjat prowadzonych od XI do XIII w. w celu obrony miejsc związanych z religią chrześcijańską w Palestynie. Uczestników wypraw krzyżowych nazywa się zbiorczo krzyżowcami.
Przyczyny wypraw krzyżowych
- Odpowiedź i reakcja na agresywną politykę prowadzoną przez władców muzułmańskich
- obrona Jerozolimy, Świętego Grobu Pańskiego i ogólnie Ziemi Świętej przed niewiernymi
- głoszenie religii chrześcijańskiej
Interesy krzyżowców :
- przeludnienie Europy a także ciągłe konflikty między władcami europejskimi (brak ziem do podziału)[,
- chęć wzbogacenia się biednego rycerstwa,
- możliwość odpuszczenia wszelkich grzechów, lecz również uzyskania błogosławieństwa za udział w krucjacie
W XI w. plemię tureckie Seldżuków opanowało Kalifat Bagdadzki (zob. s. :10) i rozpoczęło podbój prowincji Cesarstwa Bizantyjskiego. Palestyna z Jerozolimą i Grobem Jezusa znalazła się w rękach Turków seldżuckich, którzy - przyjąwszy islam - różnili się od Arabów skrajną nietolerancją w kwestiach wiary.
Hasło zorganizowania wyprawy - krucjaty - która odebrałaby Ziemię Świętą z rąk fanatycznych Turków, mordujących i niedopuszczających chrześcijan do Grobu Zbawiciela, zostało rzucone przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont w 1095 r. Projekt wzbudził entuzjazm (wyrazem tego było przypinanie sobie czerwonych krzyży, stąd krzyżowcy), gdyż:
a) zarówno zbiedniałe rycerstwo, jak i chłopstwo (fale głodu) szukało lepszych warunków życia i łupów. Bogatsi - również przygody,
b) przed młodszymi synami z dynastii panujących otwierała się szansa zdobycia władzy w podbitych państwach,
c) istotną (może najistotniejszą) rolę grały nastroje religijne w Europie, ugruntowane sukcesami chrześcijaństwa (wypieranie Arabów z Półwyspu Pirenejskiego, czyli rekonkwista, oraz rozszerzenie się chrześcijaństwa na Słowiańszczyznę i Skandynawię).
Pierwsza wyprawa, zwana chłopską lub ludową, to bezładny, szaleńczy marsz 60 tys. plebejuszy. Wyprawa ta, równie grabieżcza
jak i następne, ruszyła zza Renu, wzdłuż Dunaju, przez Bizancjum i została zupełnie rozbita przez Seldżuków (1096 r.).
Pierwsza właściwa krucjata to wyprawa ledwie 5 tys. rycerzy. Odnieśli nieoczekiwane zwycięstwo: w 1099 r. zdobyli Jerozolimę i wyrżnęli jej mieszkańców. Całe wybrzeże Morza Śródziemnego znalazło się w rękach chrześcijan. Utworzono tam Królestwo Jerozolimskie oraz podległe mu księstwo i hrabstwa. Królestwo zorganizowano wedle klasycznych wzorów drabiny feudalnej. Dla obrony państwa jerozolimskiego i pielgrzymów powstały zakony rycerskie: templariusze, joannici, Krzyżacy.
Jednakże Jerozolima nie pozostała w rękach chrześcijan. W 1187 r. zdobył ją sułtan Egiptu, Saladyn. Jerozolimę usiłowali odbić aż trzej najpotężniejsi w Europie monarchowie: cesarz niemiecki Fryderyk Barbarossa (podczas wprawy utonął w rzece), król angielski Ryszard Lwie Serce i francuski Filip August. Sukcesy nie były imponujące: zawarto pokój z Saladynem gwarantujący chrześcijanom dostęp do miejsc kultu.
Idea krucjat wyrodniała: podczas czwartej krzyżowcy złupili i zmasakrowali chrześcijańską ludność Konstantynopola, zniszczyli zabytki kultury i sztuki, ustanawiając krótkotrwałe Cesarstwo Łacińskie (1204 r.). Potworności czwartej krucjaty zrodziły przekonanie, że Bóg nie sprzyja rycerstwu. Zorganizowano, więc wyprawę niewinnych - dzieci, głównie włoskich i francuskich (1212) na najbardziej tragiczna wyprawa zakończyła się śmiercią wygłodniałych rzesz małych ludzi; resztę sprzedano na muzułmańskich targach niewolników. W 1229 r. Jerozolima przejściowo znów znalazła się w rękach chrześcijan, tym razem w wyniku zabiegów cesarza Fryderyka II, ale miarą zamętu wokół krucjat i Królestwa Jerozolimskiego było wyklęcie... Ziemi Świętej i cesarza przez papieża. Rok 1291 - upadek ostatniej twierdzy krzyżowców, Akkorn (Akki) - przyjmuje się za koniec Królestwa Jerozolimy i wypraw krzyżowych.
Wyniki krucjat
1. Wyraźny wzrost znaczenia papiestwa i miast włoskich zyskujących fortuny na przewożeniu krzyżowców i handlu z Bliskim Wschodem (lewantyńskim).
2. Chrześcijaństwo straciło wiele: Ziemi Jezusowej nie odzyskano, złupiono Cesarstwo Bizantyjskie, a same wyprawy, wbrew ewangelicznym hasłom, niewiele miały wspólnego z Dekalogiem. Kościół nauczył się szerzyć wiarę "wojnami krzyżowymi" i krwawymi sądami inkwizycyjnymi także w samej Europie - nie był to budujący obraz.
3. Krucjaty przyniosły wzrost fanatyzmu wobec "heretyków" i niespotykaną dotąd nietolerancję wobec Żydów. To W tedy zrodziło się określenie Izraelitów jako "morderców Jezusa" i zaczęła epoka okrutnych pogromów, absurdalnych oskarżeń o sprowadzanie klęsk, czy też np. o sporządzanie przez Żydów paschy z krwi chrześcijańskich niemowląt. Izraelitów zaczęto zamykać w wydzielonych dzielnicach miast - gettach. Zrodzona w średniowieczu nienawiść do potomków św. Piotra i Pawła będzie miała długi żywot i przetrwa do czasów współczesnych.
Podobne tematyPrzekrój przez Średniowiecze i XVI - XVIII wieki w datach
965- Mieszko I poślubił czeską księżniczkę... Polska od sejmu konwokacyjnego do konfederacji barskiej
Konfederacja barska (1768-1772) - zbrojny związek... Reformacja w europie w XVI wieku. Wojny religijne.
W Niemczech i ogólnie w środkowej Europie co... Okupacja hitlerowska w Inowrocławiu
Pierwsze dni okupacji hitlerowskiej to masowe... II rozbiór Polski
22 lipca deputacja sejmu grodzieńskiego, obradującego... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów