Jakie gatunki literackie były charakterystyczne dla nurtu religijnego literatury średniowiecznej?
Język polski, ŚredniowieczeGatunki: pieśni (kościelne), żywoty świętych (czyli hagiografia), kazania, apokryfy, psalmy, misteria, dramaty liturgiczne i moralitety.
pieśni - "Bogurodzica", "Chrystus z martwych wstał" (pieśń zapisana w roku 1365), "Posłuchajcie, bracia miła" (wiek XV).
hagiografia - dziedzina piśmiennictwa chrześcijańskiego, obejmująca żywoty świętych, legendy o ich życiu i czynach. "Legenda o św. Aleksym" - polski tekst powstały około 1454 roku. Ta wersja opiera się prawdopodobnie na starym tekście włoskim lub francuskim. Najwcześniejsza wersja tego utworu powstała w V-VI wieku w Syrii, skąd przywędrowała do Europy Zachodniej.
apokryfy - teksty związane tematycznie z Biblią, które nie są tłumaczeniem ksiąg Starego Testamentu, lecz stanowią pewien rodzaj "uzupełnienia" Biblii. Temat jest ujęty beletrystycznie, występuje dużo barwnych szczegółów (czasem sprzecznych z Biblią). Największy rozkwit i popularność apokryfów - początki chrześcijaństwa, II i III wiek n.e. W Polsce najobszerniejszy tekst, oparty na opowieściach apokryficznych, to "Rozmyślania przemyskie" z XV wieku. Ten utwór pisarza-anonima jest uznawany za pierwszy przykład polskiej prozy literackiej (sprawna i interesująca narracja, bogactwo zdarzeń, realia społeczno-obyczajowe i trafna charakterystyka postaci).
psalmy - hebrajskie pieśni religijne o charakterze modlitewno-hymnicznym. Zbiór psalmów (150) wchodzi w skład Starego Testamentu. Autorstwo większości z nich przypisuje się królowi Dawidowi. W średniowieczu psałterze były bardzo popularne. W końcu XIV wieku powstał "Psałterz floriański", spisany na pergaminie w trzech językach: łacińskim, polskim i niemieckim (przeznaczony najprawdopodobniej dla królowej Jadwigi). XV wiek przyniósł pisany po polsku "Psałterz puławski" i "Biblię królowej Zofii".
kazania - najstarsze znane nam kazania, zapisane w języku polskim, pochodzą z przełomu XIII i XIV wieku - są to "Kazania świętokrzyskie". Zostały odnalezione u schyłku XIX wieku w bibliotece klasztoru Św. Krzyża na Łysej Górze, stąd ich nazwa. W końcu XIV wieku powstały "Kazania gnieźnieńskie". Autorzy wymienionych dzieł nie są znani. Są one bezcennym źródłem do badania średniowiecznej polszczyzny. Kazanie jest gatunkiem wypowiedzi ustnej lub pisemnej o charakterze pouczającym i perswazyjnym.
misteria - sztuki dramatyczne, prezentujące przede wszystkim fragmenty historii biblijnych. W średniowieczu misteria wystawiano na scenach kościelnych. Do naszych czasów nie przetrwał żaden tekst dramatu misteryjnego z czasów średniowiecza. Najwcześniejsze znane nam misteria pochodzą z XVI wieku.
dramaty liturgiczne - znamy krótkie łacińskie utwory tego typu, zapisane w Polsce w XIII i XIV wieku. Dramaty liturgiczne wystawiane były w kościołach w trakcie obrzędu. Były to sceny dialogowe związane z historią religijną, których tematyka pochodziła z Biblii lub z apokryfów. W obrębie dramatu lit. wykształciły się misteria.
moralitety - utwory sceniczne o charakterze moralizatorskim. Służyły pomocą w odnalezieniu właściwej drogi do zbawienia. Pierwotnym bohaterem moralitetów był "człowiek w ogóle" (ktoś niekonkretny). Występowały w nich postacie alegoryczne, np. Lenistwo, Pycha, Dobroć, Kłamstwo, Sprawiedliwość, Przezorność. Teksty moralitetów nie dochowały się do naszych czasów - znamy tylko wzmianki o nich.
Podobne tematySprawy ojczyzny i państwa w twórczości przedstawicieli odrodzenia w Polsce
Piotr Skarga, wybitny działacz kontrreformacyjny,... Życie i twórczość Georga Byrona. Przegląd treści "Giaura".
1) Biografia Georga ByronaWielki poeta angielski... Poezja prawdy i gniewu oraz prośba ocalenia człowieka w wierszach Czesława Miłosza.
"Campo di fiori"Wiersz ten posiada wyrazistą akcję,... Najwybitniejszy liryk starożytności - Horacy.
Horacy - (65 - 8 r. p.n.e.) urodził się w południowej... Troska o losy ojczyzny
Literatura każdej epoki związana jest ściśle z... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów