Odrodzenie

pierwsza  |  ...  |  12  |  13  |  14  |  15  |  16  |  17  |  18

Język polski, Odrodzenie

Historia wojny trojańskiej była powszechnie znana ludziom XVI wieku. Treść dramatu stanowi tylko kostium historyczny, maskę (pretekst), pod którą autor ukrył ważne współczesne problemy polityczne. Rozważył problem: kiedy państwo jest silne, a kiedy słabe. Sens rozważań autora ma charakter uniwersalny (dotyczy każdego państwa w każdym czasie), jednak najbardziej interesuje Kochanowskiego Polska XVI wieku, wówczas jeszcze silna i znacząca w Europie, ale już z pierwszymi przejawami słabości. Kochanowski chciał więc przestrzec rodaków przed tym, że niewłaściwa polityka może doprowadzić do upadku państwa, tak jak Troję. W tekście są fragmenty świadczące o takich intencjach autora. Druga wypowiedź chóru ("Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie") jest skierowana do rządzących państwem i zawiera pouczenie, jak mają sprawować powierzoną im władzę. Winni wyrzec się myśli o osobistych korzyściach i troszczyć się o dobro...

Więcej o: "Odprawa posłów greckich" J. Kochanowskiego - dramat polityczny o sprawach państwa.

Język polski, Odrodzenie

W utworach pisarzy polskiego Renesansu poruszane były rozmaite problemy społeczne i polityczne epoki. Często rozważano, jaka powinna być struktura państwa, jego prawa i obowiązki obywateli. Jako pierwszy, problemy tego typu poruszał Mikołaj Rej w "Krótkiej rozprawie między trzema osobami: Panem, Wójtem a Plebanem...". Jest to utwór stanowiący rozmowę między przedstawicielami trzech ówczesnych stanów: szlachty, chłopów i duchowieństwa. Przedstawione przez Reja stosunki panujące między stanami są bardzo konfliktowe. Pan i Pleban oskarżają się wzajemnie oraz atakują Wójta, który próbuje odpierać ich ataki. Autor poddaje krytyce duchowieństwo. Oskarża je o nadużywanie swoich wpływów wśród mieszczaństwa i chłopów. Zarzuca mu chciwość, przebiegłość i bezwzględność w wyzyskiwaniu przedstawicieli najniższego stanu. Rej nie oszczędza także szlachty. Wypomina jej to, że nie dba o losy państwa, czego dowody można znaleźć w...

Więcej o: Postawa pisarzy polskiego Odrodzenia wobec problemów społecznych i politycznych epoki.

Język polski, Odrodzenie

Piotr Skarga, wybitny działacz kontrreformacyjny, pedagog jezuicki, pierwszy rektor Akademii Wileńskiej, a także założyciel stowarzyszeń filantropijnych, został w 1588 r. nadwornym kaznodzieją króla Zygmunta III Wazy. Najważniejszym jego dziełem są wydane w 1597 roku "Kazania sejmowe". Nie należą one do literatury religijnej, lecz są doskonale ułożonym traktatem politycznym o przebudowie państwa polskiego. Jako katolik i patriota autor walczył o przywrócenie jedności religijnej w Polsce, wzmocnienie władzy królewskiej oraz usunięcie krzywd społecznych i praw niesprawiedliwych. Osiem "Kazań sejmowych" to osiem rozdziałów rozprawy politycznej o najważniejszych niedomaganiach Rzeczypospolitej, o sposobach ich przezwyciężania. Kazanie I - "O mądrości potrzebnej do rady" stanowi rodzaj wstępu, wprowadzenia w problematykę. Autor charakteryzuje choroby, które rujnują państwo. Przewodnią myślą kazania jest twierdzenie, że moralność...

Więcej o: Sprawy ojczyzny i państwa w twórczości przedstawicieli odrodzenia w Polsce

Język polski, Odrodzenie

Jednym z odnowicieli włoskiej myśli humanistycznej był Erazm z Rotterdamu (1467 - 1536). Szczególnie ostro dostrzegał on konflikt humanizmu i reformacji; kultury śródziemnomorskiej i kultury północnej. Zaniepokojony stanem Kościoła głosił potrzebę jego reformy, ale też odmówił poparcia dla luteranizmu, zniechęcony napastliwym i gwałtownym tonem wystąpień Lutra. Całe życie poświęcił głoszeniu pokoju chrześcijańskiego, perswazji i próbom pogodzenia zwaśnionych stron. Naraził się zarówno Kościołowi, jak i reformacji. Był bezwzględnym krytykiem nadużyć w Kościele, ale od katolicyzmu nie odstąpił. W utworze "Enehiridion militis christiani" 1502 (polski przekład pt. "Rycerstwo chrześcijańskie a żywot duchowny" 1558) wyłożył zasady pobożności jako sztuki życia wewnętrznego, a w "Pochwale głupoty" 1509 ośmieszał nadętą uczoność. Zwaśnioną Europę próbował wzywać do zgody i pokoju. Erazm głosił pogodną...

Więcej o: Charakterystyka postawy irenistycznej - Erazm z Rotterdamu, Andrzej Frycz Modrzewski.

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

pierwsza  |  ...  |  12  |  13  |  14  |  15  |  16  |  17  |  18