Średniowiecze

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Średniowiecze

Chronologicznie pierwszym zabytkiem jest geograficzno-historyczny opis anonimowego autora, sporządzony w Bawarii i dlatego skrótowo nazwany Geografem Bawarskim. Rękopis ten pochodzi z IX w. Zawiera nazwy plemion polskich. Drugi zabytek to najdawniejszy polski dokument, tzw. "Dagome iudex", w którym Mieszko I oddawał państwo pod opiekę papieża. Dokument ten został sporządzony najprawdopodobniej ok. 990 r. Trzeci chronologicznie zabytek to Kronika merseburskiego biskupa Thietmara, zawierająca m.in. opis walk niemiecko-polskich w latach 1000, 1010, 1015. Thietmar wymienia nazwy niektórych plemion polskich, grodów i rzek, wymienia także imię Bolesława Chrobrego. Kolejnym i o wiele obszerniejszym jest zabytek z XII wieku. "Bulla gnieźnieńska" pochodzi z 1136 roku i została sporządzona w kancelarii papieskiej. Rękopis zawiera rejestr dóbr arcybiskupa gnieźnieńskiego, zatwierdzonych przez papieża. W treść zostało wplecionych 410...

Więcej o: Dorobek polskiego piśmiennictwa średniowiecznego

Język polski, Średniowiecze

Alegoryzm to nazwa nadana dominującej orientacji w literaturze i sztuce średniowiecza. W tym okresie szczególną rolę odgrywały alegorie. Alegoria to motyw lub zespół motywów w utworze literackim lub dziele plastycznym, które poza znaczeniem dosłownym i bezpośrednio przedstawionym mają jeszcze inne, ukryte i domyślne znaczenie (alegoryczne). W średniowieczu panowało ogólnofilozoficzne przekonanie, że świat ludzki i zmysłowy ma o tyle sens i wartość, o ile wskazuje na to, co ukryte i boskie. W związku z tym przekonaniem alegoria zdominowała sztukę. Typowe motywy alegoryczne średniowiecza: kościotrup, czyli śmierć; taniec śmierci, czyli korowód postaci, prowadzonych do tańca przez upersonifikowaną śmierć. W dziełach malarskich motyw tańca śmierci służył przypomnieniu, że życie doczesne jest tylko chwilą wobec wieczności. W literaturze tę samą myśl akcentowano poprzez przywoływanie myśli: "memento mori"...

Więcej o: Jak rozumiesz pojęcie "alegoryzm średniowieczny"?

Język polski, Średniowiecze

Stosunek średniowiecza do śmierci.Kościół celowo skłaniał ludzi do myślenia o śmierci, co potwierdza popularne wówczas powiedzenie "Memento mori". Śmierć należała do tzw. spraw ostatecznych obok sądu ostatecznego, piekła i nieba. Kościół różnicował śmierć człowieka grzesznego i cnotliwego. Pierwsza miała być przykra, druga stanowiła zwykłą konieczność, której obawiać się nie należało. Ważne było należyte przygotowanie się na spotkanie ze śmiercią. Miały temu służyć: życie w cnocie, spowiedź, rachunek sumienia, pojednanie z ludźmi i światem. Przykłady motywów śmierci w literaturze: "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią", "Skarga umierającego", cykl drzeworytów niemieckiego artysty Hansa Holbeina Młodszego z pocz. XV w. przedstawiający różne wizerunki śmierci. Wizerunek Śmierci w "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" jest przerażający: chuda, blada, żółte oczy i ciało, bez końca nosa i warg,...

Więcej o: Rozważania o marności życia i nieuchronności śmierci w "Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią".

Język polski, Średniowiecze

Wzorzec kompozycyjny utworu hagiograficznego można sprowadzić do następujących członów: - prolog, w którym autor zazwyczaj wyjawia powody skłaniające go do opracowania żywota, prosi siły wyższe o pomoc, a czytelników o wyrozumiałość; - właściwa opowieść o świętym, relacjonowana od narodzin zwykle cudownie zapowiedzianych, poprzez dzieciństwo, w którym dostrzega się pierwsze objawy przyszłej wielkości, młodość z zaakcentowaniem wzrastających cnót, małżeństwo z ulubionym motywem ślubu czystości i ucieczką z domu. Następnie podawane są opisy cudownych zdolności świętego i nadprzyrodzonych interwencji boskich, kultu doznanego za życia, a także cierpliwie znoszonych prześladowań i umartwień. Wreszcie następuje zamknięcie biografii sceną męczeńskiej lub świątobliwej śmierci (której towarzyszą rozmaite cuda) i pogrzebu; - niekiedy dodaje się jeszcze informacje o przeniesieniu zwłok i cudach wokół...

Więcej o: Omów cechy średniowiecznej literatury hagiograficznej

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia