Wczesna poezja liryczna L. Staffa wobec dekadentyzmu i zjawiska fin de siecle'u
Język polski, Młoda PolskaWczesna poezja L. Staffa wyraża protest przeciwko modnym pozom dekadentyzmu. Przeciwstawia się schyłkowym tendencjom i kierunkom w sztuce, które gloryfikowały znużenie, zwątpienie we wszystko, rezygnację i rozpacz istnienia. Pierwszy wiersz z tomiku "Sny o potędze" pt. "Kowal" jest tego wyrazistym dowodem. Od poetyki młodopolskiej różni się inną konstrukcją podmiotu lirycznego, innym wyobrażeniem o świecie i ludzkim życiu. Tu podmiot liryczny nie jest już człowiekiem zgorzkniałym, biernie nastawionym do świata, wyzbytym wiary i nadziei. Jest to człowiek aktywny, chcący działać, mający cel i w określony sposób pojmujący sens działania. "Kowal" to utwór mówiący o mozolnej pracy nad wykuwaniem własnego serca, co można zrozumieć również jako tworzenie własnego charakteru. Pod tym realnym opisem kryje się alegoria - symbol człowieka pragnącego coś zdziałać. Wiersz ten ówcześnie odczytywano jako wyzwanie rzucone światu, jako modernistyczną "Odę do młodości". Swój optymizm i aktywność zawdzięcza Staff filozofii Nietzschego, która preferowała silną osobowość, stwarzając koncepcję nadświata i nadludzi. Filozofia ta nakazywała wzniesienie się wybitnym jednostkom ponad tłum. Odrębność "Kowala" ma źródło w fascynacji poety tą filozofią, a nie w zmianie jego światopoglądu.
Sprzeciw wobec dekadentyzmu w poezji Staffa zauważamy także w utworze z tomiku "Dzień duszy" pt. "Deszcz jesienny". Wiersz ten jest próbą oceny świata i sensu życia i uważany jest za analogię do wiersza "Anioł Pański" Tetmajera, pod względem kompozycji, rytmiki, imitacji dźwięków deszczu i bicia dzwonów. Staff nie mógł nie mieć świadomości podobieństwa tych wierszy. Jest to z jego strony literacka gra, próba nie tylko polemiki, ale wręcz odrzucenie dekadenckiej wizji świata. U Tetmajera jest to wizja głęboko pesymistyczna, podczas gdy lektura wiersza "Deszcz jesienny" nie wywołuje tak wielkiego przygnębienia. To, że szatan płacze na widok zła, które wyrządził, łagodzi nastrój smutku i przygnębienia. Okrutny kasprowiczowski szatan z hymnu "Święty Boże" został przez Staffa zhumanizowany, zdemonumentalizowany. Staff proponuje inne kryteria wartości: kontakt emocjonalny z drugim człowiekiem i zdolność do empatii.
Należy jednak zauważyć, że przy całym swym sprzeciwie wobec dekadenckiej wizji świata, Staff nie rezygnuje z nastroju i tematyki charakterystycznej dla ówczesnej liryki. Np. w "Deszczu jesiennym" porę roku wybrał zgodnie z obowiązującą konwencją, wszak jesień szczególnie sprzyja melancholii. Charakterystyczne są także motyw wędrówki w bezkresną dal oraz dominujące barwy: szarość i czerń. Nie brakuje u Staffa także ulubionych wówczas rekwizytów: grobów, korowodu żałobników, pogrzebu, śmierci, spopielonego domu czy szatana.
Podobne tematySprawy ojczyzny i państwa w twórczości przedstawicieli odrodzenia w Polsce
Piotr Skarga, wybitny działacz kontrreformacyjny,... Życie i twórczość Georga Byrona. Przegląd treści "Giaura".
1) Biografia Georga ByronaWielki poeta angielski... Poezja prawdy i gniewu oraz prośba ocalenia człowieka w wierszach Czesława Miłosza.
"Campo di fiori"Wiersz ten posiada wyrazistą akcję,... Najwybitniejszy liryk starożytności - Horacy.
Horacy - (65 - 8 r. p.n.e.) urodził się w południowej... Troska o losy ojczyzny
Literatura każdej epoki związana jest ściśle z... |
Serwis matura memento.pl jest serwisem społecznościowym, publikuje materiały nadesłane przez internautów i nie odpowiada za treść umieszczanych tekstów oraz komentarzy. Serwis matura memento.pl dokłada wszelkich starań, aby weryfikować nadsyłane materiały oraz dbać o ich zgodność z polskim prawem.
Ebooki edukacyjne
Dobre wypracowania
Jak samodzielnie pisać wypracowania i otrzymywać z nich wysokie oceny bez większego wysiłku?
Jak zdać egzamin?
Poznaj metody i sztuczki, aby bezstresowo i zawsze pozytywnie zdać każdy egzamin!
Techniki pamięciowe dla każdego
Jak wykorzystać moc swojego umysłu poprzez efektywne techniki pamięciowe i zapamiętać wszystko czego potrzebujesz?
Szybka nauka języków obcych
Jak szybko i skutecznie uczyć się języków obcych, wykorzystując możliwości własnego umysłu?
Szybka nauka
93 specjalne ćwiczenia, dzięki którym nauka nie będzie sprawiać Ci problemów