Średniowiecze

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia

Język polski, Średniowiecze

Pierwszym zabytkiem jest geograficzno - historyczny opis anonimowego autora, sporządzony w Bawarii i dlatego skrótowo nazwany Geografem Bawarskim. Rękopis ten pochodzi z IX w. Zawiera nazwy plemion polskich. Drugi zabytek to najdawniejszy polski dokument, tzw. Dagome iudex, w którym Mieszko I oddawał państwo pod opiekę papieża. Dokument ten został sporządzony najprawdopodobniej ok. 990 r. Trzeci zabytek to Kronika merseburskiego biskupa Thietmara, zawierająca m. in. opis walk niemiecko polskich w latach 1000, 1010, 1015. Thietmar wymienia nazwy niektórych plemion polskich, grodów i rzek, wymienia także imię Bolesława Chrobrego. Kolejnym i o wiele obszerniejszym jest zabytek z XII wieku. Bulla gnieźnieńska pochodzi z 1136 roku i została sporządzona w kancelarii papieskiej. Rękopis zawiera rejestr dóbr arcybiskupa gnieźnińskiego zatwierdzonych przez papieża. W treść zostało wplecionych 410 wyrazów...

Więcej o: Dorobek piśmiennictwa polskiego średniowiecznego w Polsce

Język polski, Średniowiecze

teocentryzm - pogląd uznający Boga za przyczynę i cel istnienia wszystkich bytów. Bóg uważany jest za byt zewnętrzny wobec Wszechświata, działający stale, wzywający do życia duchowego w łączności ze swoją osobą i reagujący na aktywność ludzi.- pogląd sprowadzający całokształt spraw ludzkich do Boga, jako jedynej, najwyższej wartości, podporządkowujący celom pozaziemskim wszystkie dziedziny życia i działalności człowieka; scholastyka wyjaśnianie i uzasadnianie drogą poszukiwań rozumowych dogmatów, orzeczeń, prawd uznawanych przez Kościół za objawione i niepodległe krytyce; wybitni przedstawiciele scholastyki to Albert Wielki (XII/XIII w.) i jego uczeń św. Tomasz z Akwinu (XIII w.), którego filozofia do dziś przyjmowana jest przez Kościół; złoty okres rozwoju tej nauki przypadł na XIII w.; sytuację człowieka w świecie zakreślonym horyzontem wiary widziano jako dramatyczną (p....

Więcej o: Teocentryzm, scholastyka, asceza, abnegacja, memento moris

Język polski, Średniowiecze

Bogurodzica była pieśnią bojową polskiego rycerstwa pod Grunwaldem, co opisuje Jan Długosz, oraz w bitwie pod Warną. Była także odśpiewana podczas koronacji Władysława Warneńczyka. Cały obrzęd koronacji odbywał się w języku łacińskim, jedynie Bogurodzica wykonana została w języku polskim. Została pierwszą pieśnią religijną. Była także przez wiek XV hymnem królewskim dynastii Jagiellonów. Od tego momentu pieśni religijne zaczęły się łączyć z pieśniami wojskowymi. Bogurodzica stała się symbolem jedności religijno-patriotycznej. Najstarsza wersja, składająca się z dwóch zwrotek zakończonych refrenem Kyrielejson, tzw. tekst krakowski I. Była ona przyklejona do okładki w księdze z łacińskimi kazaniami autorstwa Macieja z Grochowa, wikariusza z Kcyni, którą datuje się na 1407. Wersja w tzw. rękopisie krakowskim (1408) ma 13 zwrotek, a wersja zawarta w Statutach Łaskiego (1506) liczy ich 15....

Więcej o: Bogurodzica

Język polski, Średniowiecze

Żywoty świętych, hagiografia (hagios = święty, graphein = pisać) jest to dział piśmiennictwa religijnego, który obejmuje żywoty świętych, legendy z nimi związane oraz opisy cudów. Hagiografia składa się z trzech części: opisu życia świętego (vitae) męczeństwa (passio) cudów (miracula) Często opis postaci świętego poprzedzony jest inwokacją do Mesjasza z prośbą o natchnienie, łaskę i oczyszczenie z grzechów. W tym początkowym fragmencie dzieła autor potwierdza swoją wiarygodność oraz zachęca czytelników do lektury swojego utworu. Utwór hagiograficzny opis życia świętego; typ ten kształtował się już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa na Wschodzie, gdzie w języku greckim spisywano żywoty pustelników; w przekazach dziejów i czynów świętych podkreślano zwłaszcza cnoty praktykowane przez nich w stopniu heroicznym, celowo przy tym...

Więcej o: Utwor parenetyczny i hagiograficzny

Poznaj potęgę umysłu: Poznaj złote myśli, ucz się wydajniej, wykorzystaj wiedzę innych, dowiedz się jak zrealizować swoje cele.

1  |  2  |  3  |  4  |  5  |  6  |  7  |  ...  |  ostatnia