Nazizm - charakterystyka

Przyczyny nazizmu w Niemczech:
- powszechne przekonanie o krzywdzie wyrządzonej Niemcom w traktacie wersalskim (zwłaszcza bolesne upokorzenie ze strony mniejszych narodów, np. Polaków, Czechów),
- niestabilność gospodarcza powojennych Niemiec (Republiki Weimarskiej - nazwa od 1919),
- szczególnie gwałtowne objawy kryzysu światowego w gospodarce (lala 1929-1933),
- podatność społeczeństwa na idee totalitaryzmu

NSDAP:
- Narodowosocjalistyczna Partia Robotnicza Niemiec założona w 1920,
- od 1921 przywódca i ideolog partii - Adolf Hitler,
- rozwiązana w 1923, zorganizowana ponownie w 1925,
- poparcie: lumpenproletariat, burżuazja, chłopi, później całe społeczeństwo,
- liczebność: 1920 -64 osoby, 1930 - 125 tyś., 1935 8,5 mln.

Ideologia narodowo-socjalistyczna (nazizm) :
- program NSDAP, zawarty w książce Hitlera „Moja walka" (Mein Kampf) pisanej w więzieniu
- najistotniejsze elementy nazizmu: militaryzm, rasizm (oczyszczenie państwa z elementów obcych rasowo), rządy silnej ręki (ślepa wiara w wodza, dyscyplina społeczna, stworzenie tysiącletniej Rzeszy ku zwycięstwie rewolucji narodowo-socjalistycznej.

Organizacje para militarne wiązane z NSDAP:
-SS- sztafety ochronne, kierowane przez H. Himmlera 1923,
-SA- oddziały szturmowe, początkowo konkurencyjne wobec SS, po wymordowaniu kierownictwa na rozkaz Hitlera straciły na znaczeniu
-SD- służba bezpieczeństwa SS, kierowana przez R. Heydricha (data zał.1931).

Przejęcie władzy przez Hitlera;
- pierwsza próba zagarnięcia władzy przez NSDAP i Hitlera - tzw. pucz monachijski (Hitler w więzieniu, NSDAP zdelegalizowana) - 1923,
- reorganizacja NSDAP wznowienie legalnej działalności, oparcie się na ideologii nazizmu - 1925,
- rozbudowa formacji paramilitarnych związ. z NSDAP - do 1931,
- udział NSDAF w kolejnych wyborach parlamentarnych (1928- 12 mandatów, 1930-23 mandatów),
- wobec realnej groźby objęcia rządów przez komunistów prezydent P. von Hindenburg powierzył Hitlerowi stanowisko kanclerza (komuniści zadowoleni z tego faktu sądzili, że rządy Hitlera będą farsą i najlepszym pretekstem do przejęcia władzy po NSDAP)
- styczeń 1933 - nowe wybory do parlamentu - terror i prowokacje bojówek hitlerowskich (m.in. podpalenie Reichstagu), NSDAP zdobywa 44% miejsc w parlamencie - marzec 1933,
- dekretem prezydenta Hitler wyposażony w specjalne pełnomocnictwa (potwierdzone także przez Reichstag)-1933.
-„Noc Długich Noży" - Hitler zlikwidował opozycję wewnątrzpartyjną w SA-czerwiec 1934,
- Hitler Fuhrerem i Kanclerzem Rzeszy - sierpień 1934.

Nazistowskie państwo totalitarne:
- III Rzesza państwem jednolitym i scentralizowanym (zlikwidowano federacyjny charakter państwa),
- administracja państwowa podporządkowana NSDAP,
- rząd całkowicie nazistowski (zlikwidowano partie polityczne i związki zawodowe niezwiązane z nazistami)
- powołano organizacje młodzieżowe wprowadzające ideologię narodowo-socjalistyczną (np. Hitlerjugend),
- wzmożone prześladowania opozycji politycznej oraz ludności żydowskiej (ustawy o ochronie krwi niemieckiej - Żydzi obywatelami drugiej kategorii.
- propaganda nazistowska we wszystkich dziedzinach życia
- szczególna rola GESTAPOO - tajnej policji państwowej utworzonej w 1933,
- zachowanie pozorów demokracji