Powstanie Wielkiej Koalicji

Po napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę Wielka Brytania wypowiedziała Niemcom wojnę, zgodnie zudzielonymi wcześniej gwarancjami. Ale Wielka Brytania nie była wówczas do wojny przygotowana, dlategonie podjęła żadnych działań. W roku 1940 Wielka Brytania podjęła wiele akcji wspierających państwa zmagające się z III Rzeszą. Odkwietnia do czerwca 1940 roku w Norwegii, od maja do czerwca na terenie Francji. Po kapitulacji Francji całyciężar prowadzenia wojny spocznie na Wielkiej Brytanii. 10 maja 1940 roku na czele rządu szerokiej koalicji stanął Winston Churchill. Był to rząd cieszący się dużymzaufaniem społecznym, dzięki czemu udało się zmobilizować ludność do walki, odrzucona została możliwośćkapitulacji czy nawet pertraktacji z Niemcami. Po klęsce Francji Hitler zaatakował Wielką Brytanię,rozpoczynając w sierpniu 1940 roku działania powietrzne. Bitwa o Wielką Brytanię zakończyła się sukcesemBrytyjczyków.Polityka rządu amerykańskiego wobec wydarzeń wojennych wEuropie opierała się na zasadzie neutralności -USA dystansowały się od wydarzeń europejskich. Polityka państw osi zmieni jednak to nastawienie. 4listopada 1939 roku uchwalona została ustawa zezwalająca na sprzedaż broni. Zwycięstwo Wielkiej Brytanii w bitwie o Anglię miało zasadnicze znaczenie dla powstania Koalicji 

Wielka Koalicja - nazwa polityczno-wojskowego związku państw walczących z Niemcami i jej sojusznikami. W końcowym etapie wojny w skład wchodziło 51 państw. Kształtowanie się W.Koalicji to dopiero rok 1941. Wstępem jest umowa LEND-LEASE. Uchwalona przez kongres USA w marcu 1941. O tej pomocy decydował prezydent, miało to być pomoc finansowa lub usługowa. Zazwyczaj była to pożyczka bezzwrotna. Amerykanie wydali 50 mld 600 mln dolarów. Pomocą objęto 42 państwa (Anglia - 31 mld, Rosja 11 mld). Formowanie zaczyna się, w 1941 gdy do wojny przystępuje Zw. Radziecki i Usa obok walczącej już Anglii. Atak Niemiec na Zw.Radziecki to 22 czerwiec 1941 - powoduje to wydanie oświadczeń rządu angielskiego i amerykańskiego o gotowości okazania pomocy Zw.Radzieckiemu. 12 lipca'41 podpisano brytyjsko-radziecki układ o wspólnym prowadzeniu działań wojennych z Niemcami. Jest to first oficjalny dokument formujący W.Koalicję. Później takie układy ze Zw.Radzieckiem podpisują rządy państw emigracyjnych w Londynie: Polska, Czechosłowacja, Belgia, Komitet Wolnej Francji. 14 sirp'41 podpisano Katrę Atlantycką: Roosvelt i Churchill. Określała ona politykę państw po zakończeniu wojny. Te zasady przyjęła W. Koalicja jako zasady swego działania. We wrześniu'41 na konferencji w Londynie podpisują inne państwa, ale Zw.Radziecki z zastrzeżeniem uznania ich granic z czerwca 1941. W październiku'41 umowa o lend-leasie zostaje nałożona na Zw.Radziecki. Ostateczne sformowanie W.Koalicji to moment przystąpienia do wojny USA. 1 stycznia'42 w Waszyngtonie podpisano "deklarację narodów zjednoczonych". Staje się ona podstawą prawną działania W.Koalicji. Opierała się o kartę atlantycką, jeśli chodzi o program powojenny; program okresu wojny to wykorzystanie pełni zasobów w walce z faszystami, współpraca członków koalicji, niezawieranie pokojów z wrogiem. W. Koalicja to działania wojenne, konferencje, działania dyplomatyczne i pomoc gospodarcza.

            Działanie ruchu oporu: ruch ten rodzi się nie tylko w krajach okupowanych, ale również satelickich czy faszystowskich. Dzieli się on na bierny (sabotaż, tajne nauczanie, wywiad) i czynny (dywersje, partyzantka, powstania). Dwa nurty: rewolucyjny (zw. z partią komunistyczną np. w Polsce), zachowawczy (zw. z rządami państw emigracyjnych).

Trzy okresy w ruchu oporu: 1)od wrześnie'39 do czerwca'41 - ruch bierny (wywiad), 2)czerwiec'41-lipiec'44 - partyzantka, dywersja, wywiad, lipiec'44-maj'45 - powstania np. warszawskie i w Paryżu. Rola: moralna, wywiadowcza, uderzenie w linie komunikacyjne przeciwnika, ochrona ludności żydowskiej.

KARTA ATLANTYCKA:

1. kraje nie dążą do ekspansjii terytorialnej czy też innej,
2. nie godzą się na zmiany terytorialne bez zgody ludzi je zamieszkujących,
3. poszanowanie prawa wszystkich narodów, przywrócenie prawa suwerennego i autonomii tym, krórzy odebrano to siłą,
4. ułatwienie panstwom dostępu do handlu i surowców świata,
5. zapewnienie jak najściślejszej współpracy pomiędzy wszystkimi narodami w kwestii gospodarczej w celu zapewnienia wszystkim lepszych warunków do pacy, postępu gospodarczego i bezpieczeństwa społecznego,
6. zniszczenie tyranii nazistowskiej przywróci spokój,
7. pokój zapewni wszystkim pływanie bez przeszkód przez morza i oceany,
8. wszystkie narody powinny wyrzec się stosowania przemocy.